کار در زندگی فردی و اجتماعی از دیدگاه قرآن صفحه 154

تا می توانی کاری کن که زن تو با مردان بیگانه معاشرت نداشته باشد. هیچ چیز بهتر از خانه زن را حفظ نمی کند. همان گونه که بیرون رفتن آنان از خانه و نشست و برخاست با مردان بیگانه در خارج خانه بر ایشان زیان آور و خطرناک است، این که تو مرد بیگانه را داخل خانه آوری و اجازه معاشرت در داخل خانه بدهی نیز زیان آور و خطرناک است. اگر بتوانی کاری کنی که جز تو مرد دیگری را نشناسند چنین کن.(1)

به ظاهر این سفارش ماندن زن در خانه است، ولی وجود استدلال های قطعی در آیات و روایات دیگر سبب شد که عالمان در عمل به مضمون چنین جملاتی فتوا ندهند و آن را توصیه اخلاقی بدانند.

نهی از آرزوی بیهوده

خداوند برای این که انسان را متوجه سازد که بعضی از تفاوت ها به اقتضای حکمت پروردگار و لازمه زندگی است می فرماید:

وَ لا تَتَمَنَّوْا ما فَضَّلَ اللّهُ بِهِ بَعْضَکُمْ عَلی بَعْضٍ لِلرِّجالِ نَصیبٌ مِمَّا اکْتَسَبُوا وَ لِلنِّساءِ نَصیبٌ مِمَّا اکْتَسَبْنَ. (نساء: 32)

در این آیه منظور از فضل و زیادی، برتری هایی است که خداوند از طریق تشریع احکام نصیب هر یک از دو قشر زن و مرد کرده است؛ مانند برتری مردها در تعداد همسر یا زیادی سهم ارث، و برتری زن ها در وجوب مهریه و نفقه برای آن ها.

در نتیجه، نهی از آرزوی این برتری ها برای ریشه کن ساختن فساد است؛ زیرا آرزوها کم کم به حسد و پی آمدهای آن می انجامد.

نه ماندن در خانه و نه اختلاط

قرآن در زمینه درخواست چیزی از خانم های پیامبر یادآوری می کند که:

فَاسْئَلوهُنَّ مِنْ وَراءِ حجابٍ ذلِکُم أَطْهَرُ لِقُلوبِکُم وَ قُلوبِهِنَّ. (احزاب: 53)

از پس حجاب برخورد کنید، رو در رو نشوید؛ چرا که آن، برای دل های شما و دل های آنان به طهارت نزدیک تر است.

تعلیل در آیه نشان می دهد که این دستور نسبت به خانم های دیگر، اولویت دارد؛ چرا که امکان طمع شهوانی به خانم های دیگر بیش تر است تا زنان پیامبر(2)

آن چه شهید مطهری در این باره می نویسد: اسلام می گوید نه آن است که مخالفان اسلام، اسلام را بدان متهم می کنند؛ یعنی محبوسیت زن