کار در زندگی فردی و اجتماعی از دیدگاه قرآن صفحه 253

و اگر خدا روزی را بر بندگانش فراخ گرداند، مسلما در زمین سر به عصیان بر می دارند. لیکن آن چه را بخواهد به اندازه ای [که مصلحت است] فرو می فرستد. به راستی که او به[حال] بندگانش آگاهِ بیناست.

در آیه نخست به رابطه میان احساس بی نیازی انسان و طغیان و سرکشی او اشاره شد، ولی در آیه دوم به طور روشن رابطه بین گشایش روزی و طغیان و سرکشی انسان بیان شد.

بنابراین، یکی از علل عدم گشایش روزی این است که بندگان خدا به خود آیند و بدانند که روزی دهنده خداوند است و سر از کفر و ظلم و طغیان در نیاورند. این لطفی از سوی پروردگار است؛ زیرا سرانجام طغیان چیزی جز بدبختی ابدی نیست.

4. عذاب الهی

وقتی از عذاب الهی سخن به میان می آید، ممکن است تصور شود که فقر و نداری و توسعه نیافتگی در زندگی نوعی عذاب الهی است، ولی برخورداری از نعمت های گوناگون مادی حاکی از خشنودی خدا از برخورداران است.

حال آن که، در نگرش قرآنی به هیچ وجه نمی توان صرف دارایی یا نداری را ملاک عزیز یا ذلیل بودن دانست؛ بلکه عذاب الهی به صورت گشایش و تنگی روزی هر دو خواهد بود.

دو - گناه

اشاره