کار در زندگی فردی و اجتماعی از دیدگاه قرآن صفحه 269

عمل صالح یعنی انجام دادن هر کار شایسته ای که خداوند به آن راضی است. در برابر عمل ناشایسته که خداوند به آن راضی نیست.

همان گونه که گناه و اعمال ناشایسته در محرومیت از روزی و دشواری وضع معیشتی، نقش دارد، اعمال شایسته نیز در توسعه زندگی تأثیر گذارند؛ زیرا خداوند وضع انسان ها را بر اساس عملکرد آنان تغییر می دهد؛ چنان که خود فرموده است:

إِنَّ اللّهَ لا یُغَیِّرُ ما بِقَوْمٍ حَتّی یُغَیِّرُوا ما بِأَنْفُسِهِمْ (رعد: 11)(1)

در حقیقت، خدا حال قومی را تغییر نمی دهد تا آنان حال خود را تغییر دهند.

الف) ایمان و تقوا

اشاره

ایمان به خدا با این که خود از نمونه های بارز عمل صالح است، اصل و اساس انجام دادن دیگر کارهای شایسته نیز می باشد.

بارها در قرآن ایمان و عمل صالح در کنار هم آمده اند؛ زیرا این دو تکمیل کننده یکدیگرند و بر هم تأثیر می گذارند.

چون تقوا چیزی جز خودداری از کارهای ناشایست نیست، دومین مصداق بارز عمل صالح، تقوا است.