کار در زندگی فردی و اجتماعی از دیدگاه قرآن صفحه 47

ای هشام، اگر روزی را بینی که سربازان در مقابل هم صف کشیدند و آتش جنگ شعله ور شده است، در چنین روزی دست از کار و طلب روزی برندار.

و نیز زراره نقل می کند که شخصی نزد امام صادق علیه السلام آمد و عرض کرد: من نه دست سالمی دارم تا کار کنم، و نه مال دارم تا تجارت کنم؛ مستمند و نیازمندم.

حضرت فرمود:

اِعْمَلْ وَاحْمَل عَلی رَأْسِکَ و اسْتَغْنِ عَنِ النّاسِ.(1)

با سر کار کن (بار حمل کن) و از مردم بی نیاز شو!

این گونه روایات بیان می کنند که در جامعه اسلامی تنبل پروری و گدا پروری زشت است. هر کسی باید بکوشد به گونه ای از دست رنج کار و تلاش خود، گذران زندگی کند و سر بار دیگران نگردد؛ زیرا عزت مؤمن در گرو کار و تلاش او است.

5. کار، مایه عزت

در روایات زیادی تشویق شده است که صبح زود در پی کار بروید. امام صادق علیه السلام به یکی از خدمت کارانش فرمود:

«اِحْفَظ عِزَّک؛ عزتت را حفظ کن». عرض کرد فدایت شوم عزت من در چیست؟ حضرت فرمود: «غُدُوُّک الی سُوقِک؛ عزت تو در این است که صبح زود به بازار (دنبال کار) بروی» و احترام خود را نگه داری.

و نیز حضرت به خدمت کار دیگری فرمود:

چه شد که صبح زود دنبال عزت رفتن را ترک کردی؟ عرض کرد: جنازه ای بود خواستم در تشییع آن حاضر شوم. حضرت فرمود: «فَلا تَدَعِ