- پیش گفتار 3
- 1. رفتارهای اعتقادی 9
- اشاره 9
- اشاره 9
- اعتقاد به توحید افعالی 9
- خدابینی 9
- فصل اول: اخلاق فردی 9
- اخلاص 11
- توکل 14
- خوف و رجا 15
- تسلیم و رضا 16
- مرگ اندیشی 17
- شکرگزاری 18
- عشق و ارادت به اهل بیت (ع) 19
- زیارت عاشورا در آخرین لحظه عمر 22
- ارتباط معنوی با امام زمان عج الله تعالی فرجه الشریف 23
- تعهد به امام زمان عج الله تعالی فرجه الشریف 23
- خاک پای زائر حسینی شفای درد چشم 23
- انتظار فرج 24
- زیارت اهل بیت(ع) 25
- آخرت گرایی 25
- اشاره 26
- تمسک به اهل بیت(ع) 26
- 2. رفتارهای عبادی 26
- تعبد دینی 26
- ذکر و یاد خدا 27
- سحرخیزی 28
- تقید به گفتن اذان 29
- تقید به احکام دینی 29
- نماز اول وقت 29
- اهتمام به نماز شب 31
- شب زندهداری 33
- انس با قرآن 34
- مناجات شبانه 34
- اخلاص در انجام وظیفه 35
- اشاره 36
- مجاهده با نفس 36
- 3. رفتارهای عملی 36
- کنترل نفس 36
- ثبات نفس 37
- فروتنی 38
- عزت نفس 40
- کنترل خشم 41
- صبر و تحمل 41
- بزرگواری 42
- شجاعت 42
- استفاده از فرصتها 43
- دلسوزی 43
- نظم 45
- نفوذ کلام 45
- تعهد 46
- هماهنگی رفتار و گفتار 47
- دوری از وابستگیهای دنیوی 48
- پاکیزگی 48
- استعمال عطر 48
- علاقه به ورزش 49
- تواضع علمی 50
- 4. رفتارهای علمی 50
- اشاره 50
- اشتیاق علمی 53
- پشتکار علمی 55
- تبادل علمی 57
- رنج تحصیل 57
- احترام به استاد 58
- روح تعلم 59
- اشاره 60
- فصل دوم: اخلاق اجتماعی 60
- امر به معروف و نهی از منکر 60
- ظلم ستیزی 61
- شهرت گریزی 63
- شایسته سالاری 68
- رعایت انصاف 69
- حفظ آبروی مخالفان 69
- تألیف قلوب 71
- وفای به عهد 71
- احیای سنت حسنه 72
- تربیت دینی 72
- صفا و صمیمیت 73
- رعایت حقوق برادری 73
- پیش دستی در سلام کردن 74
- همدلی 75
- غیبت گریزی 76
- توجه به نیازها (نیازسنجی) 77
- فریاد رسی 78
- خوش رفتاری با مردم 79
- اهمیت به حضور اجتماعی روحانیان 79
- احترام به مردم 81
- گذشت 82
- از خود گذشتگی 83
- پیش دستی در کار خیر 84
- یکسان نگری 85
- هم دردی 86
- رعایت حقوق همسایه 87
- مشکل گشایی 88
- مهمان نوازی 88
- خدمت گزاری 90
- دوری از امتیازخواهی 91
- پاسخ گویی سریع به مردم 92
- احترام به کودکان 93
- اشاره 95
- فصل سوم: اخلاق خانوادگی 95
- احترام به پدر و مادر 95
- نقش مادر در خانواده 96
- احترام به همسر 97
- خدمت به مادر 97
- فداکاری همسر 100
- قدردانی از همسر 100
- همیاری همسر 101
- ترجیح دانش بر ثروت 102
- محبت در کانون خانواده 103
- توجه به خانواده 103
- رعایت حال خانواده 104
- همکاری در امور خانه 105
- تربیت دینی فرزندان 105
- محبت به کودکان 107
- تکریم فرزندان 107
- آزادی دادن به کودکان 108
- تشویق کودکان 109
- غیرت مداری 110
- پرهیز از تنبیه کودکان 110
- اشاره 112
- ساده زیستی 112
- فصل چهارم: اخلاق اقتصادی 112
- قناعت 118
- یاری رساندن به دیگران 118
- انفاق 119
- ایثار 120
- کمک آبرومندانه 122
- مسکین نوازی 124
- احتیاط در گرفتن وجوهات شرعی 125
- جدیت در کار 125
- مراقبت در مصرف بیت المال 126
- فقر 129
- پرهیز از اسراف 130
- کتاب نامه 131
ص:51
میرزا علی اکبر فرمود: «بچهها خواب بودند؛ نخواستم آنها را بیدار کنم. لذا خودم خدمتتان آمدم».(1)
٭ ٭ ٭
نقل است سید رضی (گردآورنده نهج البلاغه)، چند جلد کتاب را به قیمت ده هزار دینار خرید. وقتی کتابها را به خانه آورد و به مطالعه آنها پرداخت، در حاشیه یکی از کتابها شعری به خط فروشنده دید که مضمون آن چنین بود: اگر من به پول نیاز نداشتم، این کتابها را نمی فروختم، ولی به دلیل فقر مالی، ناچار به فروش این کتابها شدم.
سید با دیدن این جمله، همه کتابها را به فروشنده بازگرداند و پول آنها را نیز پس نگرفت.(2)
دلسوزی
دلسوزی
جوانی نزد شیخ محمدتقی شیرازی (رهبر انقلاب عراق) آمد و به ایشان بسیار دشنام و ناسزا گفت، ولی شیخ در برابر او سکوت کرد و هیچ واکنش تندی از خود نشان نداد. وقتی جوان از نزد شیخ بیرون رفت، شیخ دستور داد مقداری میوه که طبعی خنک و سرد داشته باشد، برای او بفرستند. وقتی دلیل این کار را پرسیدند، شیخ فرمود: «حرارت این جوان بسیار بالا بود و خوردن این میوه خنک، حرارتش را پایین میآورد».(3)
استفاده از فرصتها
استفاده از فرصتها
حجت الاسلام رحیمیان، درباره استفاده بهینه امام خمینی رحمه الله از فرصت ها چنین نقل میکند: امام در بسیاری از اوقات، در آنِ واحد و هم زمان به
1- نک: جمعی از پژوهشگران حوزه علمیه قم، گلشن ابرار، قم، معروف، 1385، چ 2، ج 3، ص 425.
2- قصه ها و خاطره ها، ص 70.
3- قصه ها و خاطره ها، ص 78؛ قصص و خواطر، ص 624.