عالی همتان: کار و همت در سخن و سیره اندیشمندان و عارفان مسلمان صفحه 20

بزرگان از قبیل سید ابوالحسن اصفهانی و شیخ عبدالله لنکرانی و آقا ضیاء عراقی و مرحوم آقا شیخ عبدالکریم حائری که از سامرا با ایشان بود و نیز مرحوم آقا شیخ محمدحسین اصفهانی و علمای دیگر نجف، به درس آقا سید محمد فشارکی رفتند. همین سید محمد فشارکی که از استادان بزرگ حوزه علمیه نجف بود، کارش به جایی رسیده بود که وقتی به دکان نانوایی رفته بود تا نان بخرد، نانوا به او گفته بود: «حساب شما زیاد شده است، دیگر به شما نان نمی دهیم.» تا اینکه طلبه ای ضامن می شود که به ایشان نان بدهند.

با این همه ابتلائات و فقر و نداری، از جهت روحی کاملاً راحت بود؛ زیرا دل به جای دیگری باز نمی داشت».(1)

ایشان در اغتنام فرصت ها و عشق به تحصیل فرموده است:

به طلاب توصیه می شود که از آب و هوای خوب و سالم قدردانی کنند، و در اشتغال به تحصیل، همت و اهتمام داشته باشند. در زمان ما، طلاب در هوای گرم نجف در چهار ماه ربیعین (ربیع الاول و ربیع الثانی) و جمادیین (جمادی الاولی و جمادی الثانی) که گاهی با قلب الأسد (چلّه گرما در فصل تابستان) مصادف می شد و بسیار گرم بود و تعطیلی کم داشت و فقط ایام فاطمیه علیها السلام تعطیل می شد، با شور و اشتیاق مشغول تحصیل بودند و تعطیلات تابستانی، رسم نبود! اشتغال به تحصیل در آن گرمای سوزان و نبود امکانات و وسایل برقی خنک کننده هوا و آب، نظیر یخچال و پنکه و کولر، از کرامات ما بود.(2)

2. عارف ربانی مرحوم آیت الله بهاءالدینی رحمه الله

«برکات خداوند، زیاد است. در این جهان، همه چیز هست و هرکس به حسب همت خودش، از آن استفاده می کند. یکی به اقتصاد می رسد و