عالی همتان: کار و همت در سخن و سیره اندیشمندان و عارفان مسلمان صفحه 45

علمی آن پیشوای بزرگ نیستم. تو که اکنون چنین همت کوتاهی داری، پیمانه شوق و شورت در نازل ترین درجات علمی، لبریز خواهد شد و از تحصیل دست خواهی کشید».(1)

همت بلند دار؛ که مردان روزگار

از همت بلند به جایی رسیده اند

9. ابن خلدون

باید یقین نمود که کلید طلایی کامیابی، کار و کوشش است. به راستی برخی از مردان روان عظیمی دارند و روح آنها به سان دریا بی قرار است. حرارت و عشق و علاقه آنها به کار و هدف، آنها را به جنبش و حرکت درمی آورد. حتی در لحظات سخت زندگی نیز دست از کار و کوشش برنمی دارند.

مورخ بزرگ اسلامی، ابن خلدون شاهکار نفیس خود به نام مقدمه بر تاریخ را در تبعیدگاه نوشته است.

فیلسوف شرق، خواجه نصیرالدین طوسی که مدت ها در قلعه «الموت»از طرف فرقه اسماعیلیه بازداشت بود کتاب بزرگ و ذی قیمت خود به نام شرح اشارات را در آن زندان نوشته است.

دانمشمند بزرگ ما، مرحوم شهید اول، اثر ارج داری به نام لمعه را که متن اسلامی است در زندان دمشق نوشته است.(2)

10. ملّا صالح مازندرانی (1080ه_. ق)

ملاّصالح مازندرانی، داماد علامه مجلسی اول، و از علمای نامی شیعه است که سرگذشت و شرح حالش، مایه عبرت و پند برای جویندگان اهداف عالی است. خودش می گوید: