عالی همتان: کار و همت در سخن و سیره اندیشمندان و عارفان مسلمان صفحه 56

با عملی که [به ظاهر] برای خدا بود، خود را در میان آنها زینت دادی و آراسته نمودی و به دوری از خدا، خود را به آنان نزدیک می ساختی؟! رضایت و خشنودی آنان را طلب می کردی و خود را در معرض سخط و خشم خداوند قرار دادی؟! آیا کسی را پست تر و خوارتر نیافتی؟!

پس وا غوثاه! از اینکه در روز قیامت عباداتش مکشوف گردد، و اهل محشر ببینند که او در عبادات خویش مراقب نظر مخلوق بوده و آن را برای ضعیفان امثال خودش می آراسته و زینت می داده و با فراهم ساختن بغض و دشمنی خدا، خود را مورد محبت مردم قرار داده بوده، به خصوص اگر واعظ مردم بوده و مردم را پند می داده و آنان را از ریا نهی می کرده است. پس به جان خودم سوگند که این بسی سخت تر و شدیدتر از جهنم و عذاب آتش خواهد بود».(1)

همت واعظ در تعلیم اخلاق و معارف الهی

«[ای عزیز!] همت واعظ باید این باشد که عقیده مستمعین را در تعظیم و بزرگداشت امر دین، محکم و استوار کند و دوستی خدای جلّ جلاله و انبیا و اولیای او را در قلوب آنها قرار دهد و از آلا و نعمات الهی، و تعظیم امر او، و سختی خشم و غضب، و شدت عقاب او، بسیار بگوید و حق ادب مراقبت با خدای جلّ جلاله و انبیا و اولیای او را به مستمعین و شنوندگان بیاموزد و آنها را از تمتّعات نامناسب این زندگانی دنیا و شکوفه ها و زینت ها و زیبایی های آن برحذر دارد و آنها را زاهد در دنیا سازد. و احوال مراقبین و خوفشان، و عبادت و مراقباتشان، و شوق اشتیاقشان به لقای خداوند، و مقام لطف خدا و شرف کراماتش را نسبت به آنها و عطایای عظیمش به آنان را