کتابخانه بالقرآن

فعالیت علمی و فرهنگی علمای شیعه در عصر پهلوی صفحه 106

صفحه 106

ص :107

1- گویا منظور محمدرضاشاه است.
2- اسناد لانه جاسوسی، ج 71، صص 220 و 221.

را هم در دستور کار خود قرار داده بودند که موفق نشدند.(1)

خشم و ناراحتی از رفتارهای شاه و به ویژه تبعید امام، در بین مردم و روحانیان نیز بازتاب گسترده ای داشت. به محض اینکه کوچک ترین خبری از اوضاع امام در تبعید به گوش می رسید، دروس حوزه علمیه و بازارها تعطیل می شد و تجمع های متعدد شکل می گرفت. مردم به شیوه های گوناگون، اعتراض های خود را ابراز می داشتند، به گونه ای که دامنه این اعتراض ها، به مجامع بین المللی نیز کشیده شد.(2) در نهایت، شاه با مشورت مشاورانش برای کاستن میزان خشم و ناراحتی مردم، امام را در تاریخ 12 مهر 1343 از ترکیه به نجف اشرف منتقل کرد که از مهم ترین مراکز اسلامی بود. البته او هدف دیگری هم داشت و آن این بود که امام را تحت الشعاع علمای بزرگ نجف قرار دهد تا تحت تأثیر شخصیت علمی و اجتماعی آنها، بتواند ایشان را از یادها محو کند، ولی این هدف محقق نشد.(3)

4. توهین به امام خمینی رحمه الله و ورود نهضت به نقطه عطف خود

مسئله توهین به علما و روحانیت و تلاش در راه تخریب شخصیتی آنها، یکی از ابزارهایی بود که رژیم شاهنشاهی پهلوی برای جداکردن آنان از مردم و سرکوب نهضت روحانیت به کار می گرفت. در این راه، شخص محمدرضا شاه بارها روحانیت را به واپس گرایی متهم می کرد. وی که قدرت و نفوذ روحانیت را با ادامه سلطنت خود مغایر می دید، با به کارگیری ابزارهای رسانه ای تلاش داشت دیوار حایلی بین روحانیت و مردم، به ویژه قشر