فعالیت علمی و فرهنگی علمای شیعه در عصر پهلوی صفحه 7

ص :8

به دیگر سخن، همه اموری که بر عهده پیامبران بوده است، اکنون وظیفه فقیهان عادل به شمار می آید. این وظایف را در سه محور زیر دسته بندی می کنیم:

الف) وظایف علمی

الف) وظایف علمی

امنای رسول باید با استخراج احکام الهی از منابع آن، درستی و نادرستی روایات مختلف را بررسی کنند. آنها با بیان این مسائل و تربیت شاگردان و دیگر فعالیت های علمی، به نشر علوم اسلامی می پردازند. مؤید این مطلب، این روایت است:

امیر مؤمنان علی علیه السلام می فرماید:

قال رسول اللّه صلی الله علیه و آله - اَللّهُمَّ ارْحَمْ خُلَفائی - ثلاثَ مرّاتٍ - قیل: یا رَسُول اللّه وَ مَنْ خُلَفائُکَ؟ قالَ الَّذینَ یَأْتُونَ مِنْ بَعْدی یروون حَدیثی و سُنّتی فَیُعلِّمونَها النّاسَ مِنْ بَعْدی.(1)

رسول خدا صلی الله علیه و آله سه بار فرمود: خداوندا! جانشینان مرا رحمت کن. گفته شد: ای رسول خدا! جانشینان تو چه کسانی هستند؟ فرمود: کسانی که بعد از من می آیند، حدیث و سنت مرا نقل می کنند و آن را پس از من به مردم می آموزند.(2)

از این روایت، دو مسئله را می توان برداشت کرد: اول اینکه علما که جانشینان پیامبرند، موظفند حدیث و سنت رسول را بیاموزند. دوم اینکه آن را برای دیگران نقل کنند و به آنها آموزش دهند.