- اشاره 5
- 1. وظایف علما از دیدگاه روایات 6
- اشاره 6
- اشاره 6
- فصل اول: کلیات 6
- الف) وظایف علمی 7
- ج) وظایف سیاسی 9
- اشاره 10
- انحراف در مشروطیت و علل کنار گذاشته شدن روحانیت 12
- اشاره 18
- 1. تأسیس حوزه علمیه قم 18
- الف) بازسازی بنای حوزه علمیه 19
- اشاره 19
- 2. اصلاح و بازسازی حوزه علمیه 19
- ب) بازسازی ساختار آموزشی حوزه علمیه 20
- د) تثبیت مرجعیت واحد شیعه در حوزه علمیه 24
- 1. اعزام مبلّغان و مدرّسان دینی 28
- اشاره 28
- 3. ساخت بیمارستان در قم 29
- 2. توجه به محرومان 29
- 4. کمک در زمان بروز بلایای طبیعی 30
- 5. ساخت کتاب خانه 30
- 1. دستاوردهای علمی و فرهنگی حوزه علمیه در سطح جامعه 31
- اشاره 31
- 2. کتاب های چاپ شده علما در عصر پهلوی 32
- ب) کشف الاسرار 32
- الف) جامع احادیث الشیعه 32
- اشاره 32
- ج) اصول فلسفه و روش رئالیسم 33
- 3. انتشار نشریه های مذهبی 34
- 5. ورود علما به مراکز فرهنگی 40
- 6. پیوند فعالیت های علمی و فرهنگی با فعالیت های سیاسی 42
- اشاره 44
- 1. هدف اصلی رضاخان از کشف حجاب و قانون متحدالشکل کردن لباس 44
- 2. پی آمدهای کشف حجاب و متحدالشکل کردن لباس 45
- الف) بررسی دیدگاه و عملکرد مخالفان 47
- 3. موضع گیری های علما در برابر کشف حجاب و متحدالشکل کردن لباس 47
- اشاره 47
- ب) بررسی دیدگاه و عملکرد موافقان 50
- 4. پی آمدهای مبارزه علما با کشف حجاب و متحدالشکل کردن لباس 51
- 1. بابی گرایی و بهایی گرایی 53
- اشاره 53
- 2. لاابالی گری 56
- 3. صوفی گری 58
- 4. آیین های غیراسلامی 59
- اشاره 64
- اشاره 65
- الف) مخالفان مبارزه با حکومت 65
- 1. دسته بندی علما در برخورد با حکومت پهلوی 65
- اشاره 65
- اشاره 66
- 2. شیوه های مبارزه علما با حکومت پهلوی 66
- ب) موافقان مبارزه با حکومت 66
- الف) شیوه نظامی 67
- ج) رویکرد غالب 72
- اشاره 74
- 1. حضور علما در مجلس شورای ملی 74
- 2. فعالیت های مدرس در مجلس شورای ملی 75
- 3. حمایت علما از آزادی و انتخابات آزاد و حضور مردم در صحنه سیاسی 79
- یک - مسئله روشن فکری 82
- الف) عامل پیدایش حزب توده 82
- اشاره 82
- 1. بررسی روابط علما با حزب توده و جبهه ملی 82
- اشاره 82
- دو - دخالت های خارجی 82
- اشاره 82
- ب) حرکت جبهه ملی 84
- 2. حمایت روحانیت از ملی شدن صنعت نفت 85
- 3. برخورد روحانیت با کودتای 28 مرداد 90
- اشاره 98
- 1. اجماع عمومی در مورد رهبری امام خمینی رحمه الله در نهضت 98
- 2. کاپیتولاسیون در ایران 99
- اشاره 99
- تحلیل برخورد علما، به ویژه امام خمینی رحمه الله با مسئله کاپیتولاسیون 102
- 3. تبعید امام خمینی رحمه الله و پی آمدهای آن 104
- 4. توهین به امام خمینی رحمه الله و ورود نهضت به نقطه عطف خود 106
- 5. بررسی فعالیت های دیگر علمای حاضر در نهضت 108
- اشاره 110
- فصل پنجم: توجه علما به مسائل جهان اسلام 110
- 1. توجه به مسئله فلسطین و مبارزه با صهیونیسم 111
- 2. رابطه میان ادامه مبارزه بر ضد رژیم شاه و توجه به مسئله فلسطین 113
- 3. حمایت از دیگر جنبش های آزادی بخش مستضعفان جهان 115
- اشاره 117
- 1. تشویق مردم به حضور همه جانبه در مبارزه ها 117
- 2. استراتژی انقراض حکومت پهلوی 118
- 3. ناتوانی رژیم شاه در سرکوب علما و مردم 118
- 4. دست یابی علما به ثمره فعالیت های چندین ساله؛ انقلاب اسلامی 120
- 5. نظریه جمهوری اسلامی برای حفظ دستاوردهای انقلاب اسلامی 121
- اشاره 123
- 1. محورهای برنامه ریزی کلان 124
- اشاره 124
- الف) افزایش سطح آگاهی های مردم 124
- ب) توجه به عنصر جذابیت و تنوع در برنامه ها 125
- د) پرهیز از اغراق و خارج نشدن از هدف اصلی 126
- ج) توجه به عنصر قابلیت استفاده عمومی از برنامه ها 126
- ه) ضرورت بهره گیری از کارشناسان 126
- 2. نقد برنامه های موجود در صدا و سیما 127
- الف) قالب داستانی و سریالی 129
- اشاره 129
- 3. پیشنهادهای برنامه سازی 129
- ب) قالب گزارش 130
- ج) برنامه مستند 130
- د) ساخت نماآهنگ و اسلاید 131
- ه) برگزاری سمینار و میزگرد 131
- و) ساخت برنامه انیمیشن 132
- ز) برگزاری مسابقه رادیویی و تلویزیون 132
- پرسش های مردمی 132
- پرسش های کارشناسی 133
ص :75
1- متن دومین تلگراف آیت اللّه گلپایگانی به عَلَم، درباره تصویب نامه انجمن های ایالتی و ولایتی، 16 دی ماه 1341، ج 1، ص 37.
فصل دوم: علما و مجلس شورای ملی
اشاره
فصل دوم: علما و مجلس شورای ملی
زیر فصل ها
1. حضور علما در مجلس شورای ملی
2. فعالیت های مدرس در مجلس شورای ملی
3. حمایت علما از آزادی و انتخابات آزاد و حضور مردم در صحنه سیاسی
1. حضور علما در مجلس شورای ملی
1. حضور علما در مجلس شورای ملی
بحث ایجاد مجلس در ایران، به دوران قاجاریه و زمان انقلاب مشروطیت بازمی گردد. در ابتدای طرح این مسئله، دیدگاه های مخالف و موافق بسیاری در مورد آن مطرح شد و گروه گسترده ای از روحانیت، جزو فعال ترین هسته های مبارزه برای ایجاد مجلس بودند. به یقین، در صورت حضور نداشتن علمایی چون سید محمد طباطبایی، سید عبداللّه بهبهانی، علامه نایینی و شیخ فضل اللّه نوری، انقلاب مشروطیت نمی توانست به سرانجام برسد. هرچند خود علما به وجود آورنده چنین طرحی نبودند، ولی چون در پی کاهش فشار استبداد بودند، از چنین ایده ای استقبال کردند. آنها با نوع نظام دموکراسی و اداره مجلس در غرب آشنا بودند، ولی خواسته شان برپایی نظام مشروطه پارلمانی در چارچوب اسلام و بنیان های دینی بود.(1) آنان راه درمان بیماری استبداد و تضییع حقوق ملت و نفوذ بیگانه را در تأسیس مجلس و اتحاد دولت و ملت می دانستند. آیت اللّه طباطبایی در این زمینه در نامه ای به عین الدوله نوشت:
اصلاح تمام اینها (مشکلات)، منحصر است به تأسیس مجلس و اتحاد دولت و ملت و رجال دولت با علما. عجب در این است که مرض را شناخته و طریق علاج هم معلوم و اقدام نمی فرمایید.(2)