فعالیت علمی و فرهنگی علمای شیعه در عصر پهلوی صفحه 9

ص:10

1- وسائل الشیعه، ج 18، ص 4، ح 52.
2- ولایت فقیه، ص 69.
3- نهج البلاغه، خطبه 1، ص 41.

جزو وظایف علما برمی شمارد و آن را عهدی می داند که خدا از علما گرفته است. ازاین رو، هرچند این روایت بیشتر در مورد بیان وظایف حاکم مورد استناد قرار می گیرد، صراحت حضرت را در بیان وظایف اجتماعی عالمان نمی توان نادیده گرفت.

ج) وظایف سیاسی

ج) وظایف سیاسی

روایاتی که در مورد وظایف علمای شیعه وارد شده است، همه به گونه ای از وظایف سیاسی آنها نیز خبر می دهد. علما چه به عنوان امنا، چه به عنوان جانشینان و چه به عنوان وارثان پیامبران،(1) تمام شئون و وظایف آنها را خواهند داشت. از جمله این شئون، مبارزه با طاغوت و تأسیس حکومت اسلامی و ولایت بر مسلمانان است.

امام خمینی رحمه الله با استناد به حدیثی که در ابتدای بحث آمد، می فرماید:

وظایف علما همانی است که مربوط به انبیاست و مهم ترین وظیفه انبیا، برقرار کردن یک نظام عادلانه اجتماعی از طریق اجرای قوانین و احکام اسلامی است که البته با بیان احکام و نشر تعالیم و عقاید الهی ملازمه دارد.(2)

بنابراین، دخالت در امور سیاسی و تشکیل حکومت اسلامی، در کنار دیگر فعالیت های علمی، فرهنگی و اجتماعی باید سرلوحه وظایفت علمای شیعه قرار گیرد.(3)