اصحاب کهف در تورات و انجیل و قرآن صفحه 193

فصل پنجم: تفسیر داستان اصحاب کهف براساس مدارک تاریخی و کشفیّات باستانی

اشاره

پس از ذکر آنچه گذشته، شاید اکنون بتوانیم تفسیر صحیح داستان اصحاب کهف را به خواننده عزیز ارائه دهیم، هر چند این کار در واقع از وظایف ما نیست، زیرا ما از کسانی نیستیم که در امر تفسیر ممارست دارند و به قواعد و اسرار آن آگاهند، بلکه آنچه ما انجام داده ایم خلاصه و فشرده ای از تفسیرهای مختلفی است که مفسّران با همه اختلافی که دارند، پیرامون این داستان ذکر کرده اند. ما از این تفسیرهای مختلف آنچه را با نظریّه خود موافق دیدیم و به صحّت آن معتقد هستیم، اخذ کرده ایم، به ویژه آن که آگاهی متفاوت مفسّران نسبت به داستان مسیحی «خفتگان هفتگانه» باعث شده که آنها از توجّه به بسیاری از معانی که آیات مربوط به داستان اصحاب کهف متضمّن آنهاست، غافل بمانند.

آنها که گفته اند داستان «خفتگان هفتگانه» همان داستان اصحاب کهف است، نتوانسته اند به اختلاف بسیاری که میان این دو داستان است، توجّه کنند، این اختلاف چه

از حیث هدف و مقصود، و چه از نظر حوادثی که اتّفاق افتاده، و چه از حیث شرایط بروز این حوادث، و یا معجزه بودن آنها، و همچنین اوضاعی که به این دو حادثه احاطه داشته،

بسیار روشن است و ما آنها را در فصول پیشین شرح داده ایم.

به رغم ایجاز شدیدی که در داستان اصحاب کهف - آن گونه که قرآن کریم بیان کرده