اصحاب کهف در تورات و انجیل و قرآن صفحه 220

لذا این که گفته اند اسامی آنها در لوح (رقیم) نقش شده، دست کم از نظر وجود ابهام در تعداد آنها درست نیست، چه اگر درآن جا لوحی وجود داشت که اسامی آنها بر آن نقش شده بود، امر بر مردم مشتبه نمی شد و درباره تعداد آنها اختلاف نمی کردند. از این رو،

خداوند پیامبرش صلی الله علیه و آله را نهی فرمود که از اهل کتاب در مورد اصحاب کهف پرسش شود، زیرا آنها چیزی درباره آنها نمی دانند و آنچه در این زمینه می گویند بدون دلیل واز قبیل تیر انداختن در تاریکی است، لیکن خداوند تعداد اندکی از اهل کتاب را که شمار صحیح این جوانان را می دانند فرموده است : «مَا یَعْلَمُهُمْ إلاّ قلیل».(1)

دو دستگی درباره اصحاب کهف

آنچه در این جا گفته شد، پیرامون کهف و رقیم بود، امّا آنچه مربوط به آیه زیر است:

«ثُمَّ بَعَثْنَاهُمْ لِنَعْلَمَ أیُّ الْحِزْبَیْنِ أحْصی لِمَا لَبِثُوا أمَدا»(2)

مفسّران در معنای آن اختلاف کرده اند، قرطبی(3) می گوید: ظاهر آیه، این است یکی از این دو حزب جوانان هستند، چه آنان گمان کردند که مدّت خواب آنها اندک بوده است، و حزب دیگر مردم شهری است که این جوانان در روزگار آنها از خواب برخاسته اند و آنها تاریخ قضیّه این جوانان را در نزد خود داشتند، این گفتار اکثر مفسّران است، دسته ای گفته اند: آنها دو حزب از کافران بودند که درباره مدّت خواب اصحاب کهف اختلاف داشتند، و گفته شده است: آن دو حزب از مؤمنان بوده اند، و اقوال دیگری نیز گفته شده که با الفاظ آیه ارتباطی ندارد.

1- گر چه در جمله های قرآنی فوق با صراحت تعداد جوانان کهف تعیین نشده است ولی از اشاراتی که در آیه وجود دارد می توان فهمید که قول سوم همان قول صحیح و مطابق واقع است، زیرا به دنبال قول اول و دوم کلمه «رَجْما بِالغَیْبِ» تیر در تاریکی که اشاره به بی اساس بودن آنهاست آمده لیکن در مورد قول سوم نه تنها چنین تعبیری نیست بلکه تعبیر (بگو پروردگارم از تعداد آنها آگاهتر است» همچنین «تعداد آنها را تنها گروه کمی می دانند» ذکر شده است (تفسیر نمونه، ج12، ص 383) (قاموس قرآن ذیل واژه کهف) - م.
2- کهف / 12: سپس آنها را برانگیختیم تا آشکار گردد کدام یک از آن دو گروه بهتر مدّت خواب خود را حساب کرده اند.
3- تفسیر قرطبی، ج10، ص364.