- مقدمه 1
- اشاره 6
- ام اَیْمَن 7
- أم علی همسر شهید [اول (م786ق)] «ره» 8
- حمیده دخترمولانا محمد شریف بن شمس الدین محمد رویدشتی اصفهانی 8
- حُسْنیه 10
- فاطمه دختر شیخ محمد بن احمد بن عبداللّه بن حازم عکبری 10
- دختر شیخ علی منشار 11
- آمنه خاتون دختر ملا محمد تقی مجلسی 11
- دختر مسعود ورّام 12
- دختر سیّد مرتضی 13
- مادر سید بن طاووس 13
- خواهر ملا رحیم اصفهانی 14
- دختران شیخ طوسی 14
- شرح نهج البلاغه ابن میثم به خط زنی فاضل 14
- سیده سکینه دختر مکرمه مولانا حسین بن علی بن ابی طالب علیهم السلام 14
- اشاره 16
- ابو احمد موسوی 17
- ابو اسحاق بن بحیراصفهانی 17
- ابو اسامه 17
- ابو اسحاق سَبیعی 18
- ابوالاسود دئَلی / دُؤَلی 24
- ابو البدر 24
- ابو ایّوب انصاری [52ه / 672م، نام او خالدبن زید خزرجی است] 24
- «باب باء» 24
- ابوالبرکات 27
- ابوبکر خوارزمی 28
- ابوبکر گرگانی 28
- ابوالبرکات خوزی 31
- ابوالبرکات مشهدی 31
- ابوبکر تایبادی 32
- ابوالبرکات مشهدی / علوی 32
- ابوبکر دوری 33
- ابوبکر بن دُرید ازدی 33
- ابوبکر جعابی 33
- ابوبکر مدائنی کاتب 34
- ابوبکر بن عیّاش 34
- ابوبکر صولی 34
- ابوبکر قاضی 35
- ابوالتحف 35
- «باب تاء» 35
- ابوتراب حسنی 36
- ابو تراب بن رؤیه قزوینی 36
- ابوتراب خطیب 36
- «باب جیم» 37
- ابو تمّام 37
- ابو جعفر 37
- ابو جعفر بن فقیه أمیرکا بن أبو النجمی مصدری مقیم قریه جنبده 38
- ابو جعفر اشعری 38
- ابو جعفر بن جریر طبری 38
- ابو جعفر بن رستم طبری 38
- ابو جعفر طوسی 39
- ابو جعفر کمیح 39
- ابو جعفر طوسی متأخر 39
- ابو جعفر بن محسن حلبی 39
- ابو جعفر بن مولانا محمد امین استرآبادی 40
- ابو جعفر نیشابوری 40
- ابو جعفر بن مهدی بن عابد ابوالحرب حسینی مرعشی 40
- ابو جعفر بن معیّه حسنی 40
- ابو جعفریون 41
- ابو جعفر بن قِبَهْ 41
- ابو جعفر بن هارون بن موسی تلعکبری 41
- «باب حاء» 42
- ابو حبیش متکلم 42
- ابو حاتم رازی 42
- ابو الجود بن نصراللّه تتوی 42
- ابوالحسن بن احمد شاذان 43
- ابوالحسن فقیه شاذانی 43
- ابوالحسن 43
- ابوالحسن بن ملا احمد ابیوردی کاشانی 44
- ابوالحسن ایادی 45
- ابوالحسن کاشی 45
- ابوالحسن باوردی 46
- ابوالحسن بغدادی سورائی بزاز 46
- ابوالحسن شرفه 46
- ابوالحسن بصروی 47
- ابوالحسن بصری کاتب 47
- ابوالحسن سمری 47
- ابوالحسن بکری 48
- ابوالحسن خازن 49
- ابوالحسن بن شاذان 51
- ابوالحسن راوندی 51
- ابوالحسن بن سعدویه قمی 51
- ابوالحسن بن صفّار 52
- ابوالحسن سمسی 52
- ابوالحسن فارسی 52
- ابوالحسن طبری 52
- ابوالحسن بن عریضی 53
- ابوالحسن شعرانی 53
- ابوالحسن بن طباطبا علوی شاعر 54
- ابوالحسن بن علی بن محمد بن مهدی 55
- ابوالحسن بن علوان حسینی شامی عاملی 55
- ابوالحسن بن طباطبا علوی 55
- ابوالحسن فراهانی شیرازی 56
- ابوالحسن بن شیخ ابوالقاسم زیدبن حسین بیهقی 56
- ابوالحسن قاینی 58
- ابوالحسن لؤلؤیی 60
- ابوالحرب بن علی حسینی 60
- ابوالحسن کیدری 60
- ابوالحسن منصوری 60
- ابوالحسن موسوی عاملی 61
- ابوالحسن مجاشعی 61
- ابوالحسن علی بن ابی طالب هموسه فرزادی 61
- سید ابوالحسن بن نورالدین علی بن علی بن حسین بن ابی الحسن موسوی عاملی جبعی 62
- ابوالحسن نحوی 62
- ابوالحسن نحوی 62
- ابوالحسین بن ابو جیّد قمی 62
- ابوالحسین بن علی بن مرائی علوی 63
- ابوالحسین راوندی 63
- ابوالحسین بن احمد عطّار 63
- ابوالحسین بن احمد قمی 63
- ابوالحسین بن محمد بن ابی سعید 64
- ابوالحمد 64
- ابو خلیفه 65
- ابوالحسین وارانی 65
- ابوالحسین نصیبی 65
- ابوالحسین بن مهلوس علوی موسوی 65
- «باب خاء» 65
- ابودَجانه 66
- ابوالدنیا 67
- «باب ذال» 67
- ابوذر [ت 32ه / 652م] 67
- «باب را» 68
- ابوالربیع شامی عاملی 68
- ابوالرضا حسینی راوندی 68
- ابوالرضا حسنی راوندی 68
- ابوزید کبابکی کحی حسینی گرگانی 69
- ابوسعد بن حسن صلتی 69
- ابوسعد بن طاهر 69
- «باب سین» 69
- ابوالسعادات 69
- ابوسعید خزاعی 70
- ابوسعید نیشابوری 70
- ابوسعد [بن] فرخان، نزیل کاشان 70
- ابوسعید خُدَری 70
- ابو سلیمان فخرالدین داوود بن ابوالفضل مولانا تاج الدین محمد بن داوود 71
- ابوسهل بغدادی 71
- «باب شین» 73
- ابوالشرف اصفهانی 73
- ابوصالح حلبی 74
- ابوصابر بن احمد 74
- «باب صاد» 74
- ابوالصلت بن عبدالقاهر 75
- ابو صمصام 75
- ابوالصلاح حلبی 75
- ابوصمصام بن معبد حسینی 76
- «باب طا» 76
- ابوطالب استرآبادی 76
- ابوطالب بن امیر ابوالفتح حسینی 76
- ابوطالب بن شیخ اسماعیل رازانی 77
- ابوطالب استرآبادی 77
- ابوطالب امامی اصفهانی 78
- ابوطالب استرآبادی 79
- ابوطالب حسینی بسی 79
- ابوطالب تبریزی 79
- ابوطالب حسینی قصبی 79
- ابوطالب بن غرور 80
- ابوطالب بن عبدالسمیع 80
- ابوطالب بن رجب 80
- ابوطالب، والد ارجمند حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام 80
- ابوطالب بن مهدی علوی سیلقی 81
- ابوطالب هاشمی 81
- ابوطالب هروی 81
- ابوالعباس مستغفری 82
- «باب عین» 82
- ابوطیب 82
- ابو عبداللّه 83
- ابو عبدالرحمن مسعودی 84
- ابوالعباس بن نوح 84
- ابو عبداللّه بزوفری 84
- ابو عبداللّه بن شاذان 84
- ابو عبدالرحمن بزوفری 84
- ابو عبداللّه بن حمّاد انصاری 85
- ابو عبداللّه حلوانی 85
- ابو عبداللّه بن خمری خزّاز 85
- ابو عبداللّه بزوفری 85
- ابو عبداللّه دوریستی 86
- ابو عبداللّه بن فارسی 86
- ابو عبداللّه معروف به نعمت 86
- ابو عبداللّه قزوینی 86
- ابو عبداللّه بن محمّد حسنی 87
- ابو عبداللّه دوریستی 87
- ابو عبداللّه نیشابوری 87
- ابو عبداللّه مرزبانی 87
- ابو علی 88
- ابو العتاهیه 88
- ابو عفان بن احمد بن بندار 88
- ابو العلاء حافظ 88
- ابو علی محمد بن منصور حسینی 88
- ابو علی بزوفری 89
- ابو عمرو زاهد 89
- ابو علی بن طاهر سیوری 90
- ابو علی طبرسی 90
- ابو علی بن جنید 90
- ابو علی تنوخی 90
- ابو علی بن حمزه موسوی 90
- ابو علی صولی 91
- ابو عیسی زرّاق 91
- ابو علی طوسی 91
- ابو علی موضح 91
- ابو علی بن همّام 92
- ابو عمروبن مهدی 92
- ابو علی بن محمد بن اشعث کندی کوفی 92
- «باب غین» 93
- ابو غالب زراری 93
- ابو غالب بن ابو هاشم حسینی مرعشی 93
- ابو غالب بن علی بن قسوره 94
- ابو غانم بن ابو غانم بن ابو علی جوانه 94
- ابو غانم علی بن ابوطالب جوانی 95
- ابو غیاث بن بسطام 95
- ابو غانم عُصمی هروی 95
- ابوالفتح بن امیر مخدوم حسینی قزوینی عربشاهی 96
- ابوالفتح بن حسین بن ابوبکر اربلی 98
- ابوالفتح حفّار 98
- ابوالفتح کراچکی 98
- ابوالفتح بستی 98
- ابوالفتوح 98
- ابوالفتوح رازی 99
- ابوالفضل 99
- ابوالفضل شعبی 100
- ابوالفضل جعفی 100
- ابوفراس حمدانی 100
- ابوالفضل صابونی 100
- ابوالفضل صابونی معروف به ابن ابوالعباس عامری 101
- ابوالفضل کرمانی 101
- ابوالفضل طبرسی 101
- ابوالفتح شرفه 102
- ابوالفتح متولّی مسجد جامع کوفه 103
- ابوالفتح واسطی 103
- ابوالفتح صیداوی 103
- ابوالفرج بن ابو قرّه 103
- ابوالفضل حصکفی شاعر 103
- ابوالفضل حسینی سروی 104
- ابوالفتح بن جلی 104
- ابوالفضل بن محمد هروی 104
- «باب قاف» 105
- ابوالقاسم بن اسماعیل بن عنان کتبی ورّاق حلّی 105
- ابوالفتح بن جندی 105
- ابوالقاسم جرفادقانی (گلپایگانی) 106
- ابوالقاسم بن ابو محمد بن منتهی حسینی مرعشی 106
- ابوالقاسم تنوخی 106
- ابوالقاسم 106
- ابوالقاسم حسکانی 106
- ابوالقاسم دارمی 108
- ابوالقاسم الروحی 108
- ابوالقاسم بن طی عاملی 108
- ابوالقاسم تبریزی اسکوئی 108
- ابوالقاسم دعبلی 109
- ابوالقاسم بن سهل واسطی عدل 109
- ابوالقاسم فندرسکی موسوی حسینی 109
- ابوالقاسم کوفی 113
- ابوالقاسم بن محمد تنوخی 114
- ابوالقاسم بن کمیح 114
- ابوالقاسم بن شبل و کیل بن اسد 114
- ابوالقاسم بن محمد بن ابوالقاسم حاسمی 115
- ابوالقاسم وزیر مغربی 115
- ابوالقاسم بن محمد 115
- ابولؤلؤ 119
- «باب لام» 119
- ابواللطیف بن احمد بن ابولطیف زرقویه 120
- ابوالمحاسن رویانی 121
- ابوالمحاسن گرگانی 121
- ابوالمکارم 121
- ابومحمد فحّام 123
- ابومحمد اطروش 123
- ابومحمد بن حسن بن محمد بن نصر 123
- ابومحمد بن ابوالفتح واسطی 123
- ابومحمد کرخی 124
- ابومحمد صیمری 124
- ابومحمد بن حسن بن داوود قمی 124
- ابومحمد بن حسن بن عبدالواحد زربی 124
- ابومحمد عفجری 125
- ابومخنف 125
- ابومحمد بن منتهی مرعشی 125
- ابومعبد حسینی 126
- ابومحمد علوی 126
- ابوالمعالی بن بدرالدین حسن حسینی استرآبادی 126
- ابومطهر صیدلانی 126
- ابوالمفضل 127
- ابوالمفاخر بن محمد رازی[شیخ شمس الدین -] 127
- ابوالمفضل شیبانی 127
- ابومحمد فحّام 127
- ابومنصور سکری 128
- ابوالمکارم بن زهره 128
- ابومنصور طبرسی 128
- ابومنصور بن عبداللّه 128
- ابومنصور عکبری 129
- ابو منصور پسر عموی سید رضی الدین، علی بن طاووس حسنی 129
- ابومنصور بن عبدالمنعم بن نعمان بغدادی 129
- ابومحمد حسینی 130
- ابومحمد مجدی 131
- ابومحمد محمدی 131
- ابومحمد حسینی قائنی 133
- ابوالنجف مصری 134
- «باب نون» 134
- ابومحمد بن حسن بن زبیب الدین، ابوطالب بن ابوالمجد یوسفی 134
- أبو نصر 135
- ابو نصر غاری 135
- ابو نعیم 135
- ابوالنعیم 136
- ابوالنعیم بن محمد بن کاشانی 137
- ابونواس 137
- ابوالولی بن شیرازی 139
- «باب واو» 139
- ابوالولی بن محمد هادی حسینی شیرازی 139
- ابوالولی بن شاه محمود انجوی 140
- «باب ها» 141
- ابوهاشم علوی 141
- ابوالهیثم بن تَیَّهانْ 143
- «باب یاء» 144
- ابویزید ثانی بسطامی 144
- ابویزید بن شریعه الدین محمد زاکانی 145
- ابویعلی 146
- ابویعلی بن ابو هیجاء علوی عمری 147
- ابویعلی بن حیدر بن مرعش مرعشی 147
- ابویعلی هاشمی عباسی 148
- ابویعلی بن علی بن عبداللّه بن احمد جعفری 148
- اشاره 149
- ابن ابی ثلج 150
- ابن ابرز حسینی 150
- ابن ابو جیّد قمی 150
- ابن ادریس 151
- ابن اشناس 151
- ابن ابی جامع 151
- ابن ابی الصلت 151
- ابن ابی شیبه 151
- ابن ام مکتوم 152
- ابن اعلم 152
- ابن ابی عقیل 152
- ابن ابی عمیر 152
- ابن اقساسی 153
- ابن ابی العزّ 154
- ابن ابی قرّه 154
- ابن ابی اوس 154
- ابن برّاج 154
- «باب باء» 154
- ابن باقی 155
- ابن بدر همدانی کوفی 156
- ابن بطریق 156
- بابا شجاع الدین 156
- ابن بابویه 156
- ابن تیّهان 157
- «باب جیم» 157
- ابن جمهور لحساوی 157
- ابن جوالیقی 159
- ابن جنید 159
- ابن حجاج 160
- ابن حاشر 160
- ابن حمّاد علوی حسینی 160
- ابن حمزه 160
- ابن حمزه 161
- ابن خیّاط عاملی 162
- «باب خا» 162
- «باب دال» 163
- ابن داوود 163
- ابن درید 163
- ابن زریک 164
- «باب زا» 164
- ابن راوندی 164
- «باب را» 164
- بنو زهره 165
- ابن زهره 165
- ابن سکّیت 166
- «باب سین» 166
- ابن سکون 166
- «باب شین» 167
- ابن شرفشاه حسینی 167
- ابن شریفه و اسطی 168
- ابن شهریار خازن 168
- ابن صائغ 169
- «باب صاد» 169
- ابن شهرآشوب 169
- ابن طاووس 170
- «باب طاء» 170
- ابن طیّ 171
- ابن نوبخت 172
- ابن عبدالعالی 172
- «باب عین» 172
- «باب ظاء» 172
- ابن عمید 173
- ابن عباس 173
- ابن عقده 173
- ابن عقیل 174
- ابن عبدون 174
- ابن علقمی 174
- ابن عیسی رمانی 175
- ابن عین زربی 176
- ابن عصام 176
- ابن العشره الکرکی 176
- ابن عیّاش 177
- ابن عودی 177
- «باب قاف» 178
- ابن فهد 178
- ابن قضاعه 178
- ابن قدامه 179
- ابن مکی 179
- ابن قولویه 179
- «باب میم» 179
- ابن کمال پاشا 179
- ابن مطهر 180
- ابن محمود 180
- ابن میثم 180
- ابن متّوج 180
- ابن معافی 181
- ابن مسعود 181
- ابن معلّم 181
- ابن معیّه 182
- ابن ماهیار 182
- ابن نجّار 182
- «باب نون» 182
- ابن نجد 183
- ابن نما 183
- بنی نوبخت 184
- ابن نوبخت 184
- «باب هاء» 185
- ابن همام 185
- اشاره 186
- یادداشتهای مترجم 199
- اشاره 202
و مؤلف کتاب البدع المحدثه معروف به کتاب الاغاثه است. برخی از علما کتاب مزبور را به شیخ ابن میثم بحرانی معاصر با خواجه نصیر طوسی نسبت داده اند. لیکن این نسبت درست نیست، هر چند در میان متأخران، این اشتباه مشهور است. و جمع دیگری از اعلام مطابق با نظریه ما، کتاب الاغاثه را از تألیفات سید ابوالقاسم کوفی نام برده اند. از قبیل ابن شهرآشوب در کتاب المناقب وملا جعفر بن محمد بن علی حبلرودی رازی در کتاب التوضیح الانور فی ردّ کتاب یوسف الاعور الواسطی الناصبی.
ابوالقاسم بن شبل و کیل بن اسد
(شیخ -) ابن شبل الوکیل است که در باب ابن یادآوری می شود. و او ابوالقاسم علی بن شبل بن اسد است. که از مشایخ بزرگوار نجاشی و شیخ طوسی است.(1)
ابوالقاسم بن کمیح
(شیخ -) وی، از فضلا و علما وارباب کمال بوده و بتوسط ابن برّاج از شیخ مفید روایت می کند. و به طوری که از «مناقب» به دست می آید ابن شهرآشوب از او روایت می کرده و مترجم حاضر، برادر ابو جعفر بن کمیح است که پیش از این به نام او اشاره رفته است.
قطب راوندی، در کتاب قصص الانبیا گوید: خبر داد به ما استاد ابوالقاسم بن کمیح از دوریستی از مفید، قرینه ظاهری نشان می دهد که منظور از استاد ابوالقاسم، مترجم حاضر است.
ابوالقاسم بن محمد تنوخی
(قاضی -) ابن شهرآشوب در معالم العلما، ص 149 تنوخی را از سرایندگانی نام برده است که آشکارا از اهل بیت عصمت علیهم السلام ستایش می کرده است.
به حق باید گفت: مترجم حاضر، قاضی تنوخی است که شاگرد سید مرتضی است یعنی قاضی ابوالقاسم علی بن قاضی ابوعلی، محسن بن قاضی ابوالقاسم علی بن
1- طوسی، محمد بن حسن، فهرست، صص، 7، «ف» از مقدمه شماره6.