- مقدمه 1
- اشاره 6
- ام اَیْمَن 7
- أم علی همسر شهید [اول (م786ق)] «ره» 8
- حمیده دخترمولانا محمد شریف بن شمس الدین محمد رویدشتی اصفهانی 8
- فاطمه دختر شیخ محمد بن احمد بن عبداللّه بن حازم عکبری 10
- حُسْنیه 10
- آمنه خاتون دختر ملا محمد تقی مجلسی 11
- دختر شیخ علی منشار 11
- دختر مسعود ورّام 12
- مادر سید بن طاووس 13
- دختر سیّد مرتضی 13
- دختران شیخ طوسی 14
- سیده سکینه دختر مکرمه مولانا حسین بن علی بن ابی طالب علیهم السلام 14
- شرح نهج البلاغه ابن میثم به خط زنی فاضل 14
- خواهر ملا رحیم اصفهانی 14
- اشاره 16
- ابو اسامه 17
- ابو احمد موسوی 17
- ابو اسحاق بن بحیراصفهانی 17
- ابو اسحاق سَبیعی 18
- ابو ایّوب انصاری [52ه / 672م، نام او خالدبن زید خزرجی است] 24
- «باب باء» 24
- ابو البدر 24
- ابوالاسود دئَلی / دُؤَلی 24
- ابوالبرکات 27
- ابوبکر خوارزمی 28
- ابوبکر گرگانی 28
- ابوالبرکات خوزی 31
- ابوالبرکات مشهدی 31
- ابوبکر تایبادی 32
- ابوالبرکات مشهدی / علوی 32
- ابوبکر بن دُرید ازدی 33
- ابوبکر جعابی 33
- ابوبکر دوری 33
- ابوبکر مدائنی کاتب 34
- ابوبکر بن عیّاش 34
- ابوبکر صولی 34
- ابوالتحف 35
- ابوبکر قاضی 35
- «باب تاء» 35
- ابوتراب حسنی 36
- ابو تراب بن رؤیه قزوینی 36
- ابوتراب خطیب 36
- ابو جعفر 37
- ابو تمّام 37
- «باب جیم» 37
- ابو جعفر بن رستم طبری 38
- ابو جعفر بن فقیه أمیرکا بن أبو النجمی مصدری مقیم قریه جنبده 38
- ابو جعفر بن جریر طبری 38
- ابو جعفر اشعری 38
- ابو جعفر بن محسن حلبی 39
- ابو جعفر طوسی متأخر 39
- ابو جعفر کمیح 39
- ابو جعفر طوسی 39
- ابو جعفر بن معیّه حسنی 40
- ابو جعفر بن مهدی بن عابد ابوالحرب حسینی مرعشی 40
- ابو جعفر بن مولانا محمد امین استرآبادی 40
- ابو جعفر نیشابوری 40
- ابو جعفریون 41
- ابو جعفر بن قِبَهْ 41
- ابو جعفر بن هارون بن موسی تلعکبری 41
- ابو حاتم رازی 42
- ابو الجود بن نصراللّه تتوی 42
- «باب حاء» 42
- ابو حبیش متکلم 42
- ابوالحسن 43
- ابوالحسن فقیه شاذانی 43
- ابوالحسن بن احمد شاذان 43
- ابوالحسن بن ملا احمد ابیوردی کاشانی 44
- ابوالحسن ایادی 45
- ابوالحسن کاشی 45
- ابوالحسن شرفه 46
- ابوالحسن بغدادی سورائی بزاز 46
- ابوالحسن باوردی 46
- ابوالحسن بصری کاتب 47
- ابوالحسن بصروی 47
- ابوالحسن سمری 47
- ابوالحسن بکری 48
- ابوالحسن خازن 49
- ابوالحسن راوندی 51
- ابوالحسن بن شاذان 51
- ابوالحسن بن سعدویه قمی 51
- ابوالحسن سمسی 52
- ابوالحسن طبری 52
- ابوالحسن فارسی 52
- ابوالحسن بن صفّار 52
- ابوالحسن شعرانی 53
- ابوالحسن بن عریضی 53
- ابوالحسن بن طباطبا علوی شاعر 54
- ابوالحسن بن طباطبا علوی 55
- ابوالحسن بن علی بن محمد بن مهدی 55
- ابوالحسن بن علوان حسینی شامی عاملی 55
- ابوالحسن فراهانی شیرازی 56
- ابوالحسن بن شیخ ابوالقاسم زیدبن حسین بیهقی 56
- ابوالحسن قاینی 58
- ابوالحرب بن علی حسینی 60
- ابوالحسن لؤلؤیی 60
- ابوالحسن منصوری 60
- ابوالحسن کیدری 60
- ابوالحسن موسوی عاملی 61
- ابوالحسن مجاشعی 61
- ابوالحسن علی بن ابی طالب هموسه فرزادی 61
- سید ابوالحسن بن نورالدین علی بن علی بن حسین بن ابی الحسن موسوی عاملی جبعی 62
- ابوالحسین بن ابو جیّد قمی 62
- ابوالحسن نحوی 62
- ابوالحسن نحوی 62
- ابوالحسین بن احمد قمی 63
- ابوالحسین راوندی 63
- ابوالحسین بن احمد عطّار 63
- ابوالحسین بن علی بن مرائی علوی 63
- ابوالحمد 64
- ابوالحسین بن محمد بن ابی سعید 64
- ابوالحسین وارانی 65
- ابوالحسین نصیبی 65
- «باب خاء» 65
- ابوالحسین بن مهلوس علوی موسوی 65
- ابو خلیفه 65
- ابودَجانه 66
- ابوذر [ت 32ه / 652م] 67
- ابوالدنیا 67
- «باب ذال» 67
- ابوالربیع شامی عاملی 68
- ابوالرضا حسنی راوندی 68
- ابوالرضا حسینی راوندی 68
- «باب را» 68
- ابوزید کبابکی کحی حسینی گرگانی 69
- «باب سین» 69
- ابوسعد بن طاهر 69
- ابوالسعادات 69
- ابوسعد بن حسن صلتی 69
- ابوسعید نیشابوری 70
- ابوسعید خُدَری 70
- ابوسعید خزاعی 70
- ابوسعد [بن] فرخان، نزیل کاشان 70
- ابو سلیمان فخرالدین داوود بن ابوالفضل مولانا تاج الدین محمد بن داوود 71
- ابوسهل بغدادی 71
- ابوالشرف اصفهانی 73
- «باب شین» 73
- ابوصابر بن احمد 74
- ابوصالح حلبی 74
- «باب صاد» 74
- ابوالصلاح حلبی 75
- ابوالصلت بن عبدالقاهر 75
- ابو صمصام 75
- «باب طا» 76
- ابوصمصام بن معبد حسینی 76
- ابوطالب بن امیر ابوالفتح حسینی 76
- ابوطالب استرآبادی 76
- ابوطالب استرآبادی 77
- ابوطالب بن شیخ اسماعیل رازانی 77
- ابوطالب امامی اصفهانی 78
- ابوطالب حسینی بسی 79
- ابوطالب استرآبادی 79
- ابوطالب تبریزی 79
- ابوطالب حسینی قصبی 79
- ابوطالب بن غرور 80
- ابوطالب، والد ارجمند حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام 80
- ابوطالب بن رجب 80
- ابوطالب بن عبدالسمیع 80
- ابوطالب هاشمی 81
- ابوطالب هروی 81
- ابوطالب بن مهدی علوی سیلقی 81
- «باب عین» 82
- ابوطیب 82
- ابوالعباس مستغفری 82
- ابو عبداللّه 83
- ابو عبدالرحمن مسعودی 84
- ابو عبداللّه بن شاذان 84
- ابوالعباس بن نوح 84
- ابو عبدالرحمن بزوفری 84
- ابو عبداللّه بزوفری 84
- ابو عبداللّه حلوانی 85
- ابو عبداللّه بزوفری 85
- ابو عبداللّه بن حمّاد انصاری 85
- ابو عبداللّه بن خمری خزّاز 85
- ابو عبداللّه قزوینی 86
- ابو عبداللّه بن فارسی 86
- ابو عبداللّه دوریستی 86
- ابو عبداللّه معروف به نعمت 86
- ابو عبداللّه نیشابوری 87
- ابو عبداللّه بن محمّد حسنی 87
- ابو عبداللّه دوریستی 87
- ابو عبداللّه مرزبانی 87
- ابو عفان بن احمد بن بندار 88
- ابو العلاء حافظ 88
- ابو العتاهیه 88
- ابو علی 88
- ابو علی محمد بن منصور حسینی 88
- ابو عمرو زاهد 89
- ابو علی بزوفری 89
- ابو علی تنوخی 90
- ابو علی بن حمزه موسوی 90
- ابو علی طبرسی 90
- ابو علی بن جنید 90
- ابو علی بن طاهر سیوری 90
- ابو عیسی زرّاق 91
- ابو علی موضح 91
- ابو علی صولی 91
- ابو علی طوسی 91
- ابو علی بن همّام 92
- ابو عمروبن مهدی 92
- ابو علی بن محمد بن اشعث کندی کوفی 92
- «باب غین» 93
- ابو غالب بن ابو هاشم حسینی مرعشی 93
- ابو غالب زراری 93
- ابو غانم بن ابو غانم بن ابو علی جوانه 94
- ابو غالب بن علی بن قسوره 94
- ابو غانم عُصمی هروی 95
- ابو غیاث بن بسطام 95
- ابو غانم علی بن ابوطالب جوانی 95
- ابوالفتح بن امیر مخدوم حسینی قزوینی عربشاهی 96
- ابوالفتح بستی 98
- ابوالفتوح 98
- ابوالفتح کراچکی 98
- ابوالفتح بن حسین بن ابوبکر اربلی 98
- ابوالفتح حفّار 98
- ابوالفتوح رازی 99
- ابوالفضل 99
- ابوفراس حمدانی 100
- ابوالفضل صابونی 100
- ابوالفضل جعفی 100
- ابوالفضل شعبی 100
- ابوالفضل کرمانی 101
- ابوالفضل طبرسی 101
- ابوالفضل صابونی معروف به ابن ابوالعباس عامری 101
- ابوالفتح شرفه 102
- ابوالفتح واسطی 103
- ابوالفرج بن ابو قرّه 103
- ابوالفضل حصکفی شاعر 103
- ابوالفتح متولّی مسجد جامع کوفه 103
- ابوالفتح صیداوی 103
- ابوالفضل حسینی سروی 104
- ابوالفضل بن محمد هروی 104
- ابوالفتح بن جلی 104
- ابوالفتح بن جندی 105
- «باب قاف» 105
- ابوالقاسم بن اسماعیل بن عنان کتبی ورّاق حلّی 105
- ابوالقاسم 106
- ابوالقاسم تنوخی 106
- ابوالقاسم جرفادقانی (گلپایگانی) 106
- ابوالقاسم بن ابو محمد بن منتهی حسینی مرعشی 106
- ابوالقاسم حسکانی 106
- ابوالقاسم الروحی 108
- ابوالقاسم دارمی 108
- ابوالقاسم بن طی عاملی 108
- ابوالقاسم تبریزی اسکوئی 108
- ابوالقاسم بن سهل واسطی عدل 109
- ابوالقاسم دعبلی 109
- ابوالقاسم فندرسکی موسوی حسینی 109
- ابوالقاسم کوفی 113
- ابوالقاسم بن شبل و کیل بن اسد 114
- ابوالقاسم بن محمد تنوخی 114
- ابوالقاسم بن کمیح 114
- ابوالقاسم بن محمد بن ابوالقاسم حاسمی 115
- ابوالقاسم بن محمد 115
- ابوالقاسم وزیر مغربی 115
- «باب لام» 119
- ابولؤلؤ 119
- ابواللطیف بن احمد بن ابولطیف زرقویه 120
- ابوالمکارم 121
- ابوالمحاسن رویانی 121
- ابوالمحاسن گرگانی 121
- ابومحمد بن حسن بن محمد بن نصر 123
- ابومحمد فحّام 123
- ابومحمد اطروش 123
- ابومحمد بن ابوالفتح واسطی 123
- ابومحمد بن حسن بن عبدالواحد زربی 124
- ابومحمد کرخی 124
- ابومحمد بن حسن بن داوود قمی 124
- ابومحمد صیمری 124
- ابومخنف 125
- ابومحمد بن منتهی مرعشی 125
- ابومحمد عفجری 125
- ابوالمعالی بن بدرالدین حسن حسینی استرآبادی 126
- ابومطهر صیدلانی 126
- ابومعبد حسینی 126
- ابومحمد علوی 126
- ابوالمفاخر بن محمد رازی[شیخ شمس الدین -] 127
- ابوالمفضل شیبانی 127
- ابومحمد فحّام 127
- ابوالمفضل 127
- ابومنصور بن عبداللّه 128
- ابوالمکارم بن زهره 128
- ابومنصور سکری 128
- ابومنصور طبرسی 128
- ابومنصور بن عبدالمنعم بن نعمان بغدادی 129
- ابومنصور عکبری 129
- ابو منصور پسر عموی سید رضی الدین، علی بن طاووس حسنی 129
- ابومحمد حسینی 130
- ابومحمد محمدی 131
- ابومحمد مجدی 131
- ابومحمد حسینی قائنی 133
- ابومحمد بن حسن بن زبیب الدین، ابوطالب بن ابوالمجد یوسفی 134
- ابوالنجف مصری 134
- «باب نون» 134
- ابو نصر غاری 135
- ابو نعیم 135
- أبو نصر 135
- ابوالنعیم 136
- ابونواس 137
- ابوالنعیم بن محمد بن کاشانی 137
- «باب واو» 139
- ابوالولی بن شیرازی 139
- ابوالولی بن محمد هادی حسینی شیرازی 139
- ابوالولی بن شاه محمود انجوی 140
- «باب ها» 141
- ابوهاشم علوی 141
- ابوالهیثم بن تَیَّهانْ 143
- «باب یاء» 144
- ابویزید ثانی بسطامی 144
- ابویزید بن شریعه الدین محمد زاکانی 145
- ابویعلی 146
- ابویعلی بن حیدر بن مرعش مرعشی 147
- ابویعلی بن ابو هیجاء علوی عمری 147
- ابویعلی بن علی بن عبداللّه بن احمد جعفری 148
- ابویعلی هاشمی عباسی 148
- اشاره 149
- ابن ابی ثلج 150
- ابن ابو جیّد قمی 150
- ابن ابرز حسینی 150
- ابن ابی الصلت 151
- ابن ادریس 151
- ابن ابی جامع 151
- ابن اشناس 151
- ابن ابی شیبه 151
- ابن اعلم 152
- ابن ام مکتوم 152
- ابن ابی عقیل 152
- ابن ابی عمیر 152
- ابن اقساسی 153
- ابن ابی اوس 154
- ابن برّاج 154
- ابن ابی قرّه 154
- ابن ابی العزّ 154
- «باب باء» 154
- ابن باقی 155
- ابن بابویه 156
- ابن بطریق 156
- بابا شجاع الدین 156
- ابن بدر همدانی کوفی 156
- ابن جمهور لحساوی 157
- «باب جیم» 157
- ابن تیّهان 157
- ابن جوالیقی 159
- ابن جنید 159
- ابن حاشر 160
- ابن حجاج 160
- ابن حمزه 160
- ابن حمّاد علوی حسینی 160
- ابن حمزه 161
- «باب خا» 162
- ابن خیّاط عاملی 162
- ابن داوود 163
- ابن درید 163
- «باب دال» 163
- ابن راوندی 164
- ابن زریک 164
- «باب را» 164
- «باب زا» 164
- ابن زهره 165
- بنو زهره 165
- «باب سین» 166
- ابن سکون 166
- ابن سکّیت 166
- «باب شین» 167
- ابن شرفشاه حسینی 167
- ابن شریفه و اسطی 168
- ابن شهریار خازن 168
- «باب صاد» 169
- ابن شهرآشوب 169
- ابن صائغ 169
- ابن طاووس 170
- «باب طاء» 170
- ابن طیّ 171
- «باب ظاء» 172
- ابن عبدالعالی 172
- ابن نوبخت 172
- «باب عین» 172
- ابن عباس 173
- ابن عقده 173
- ابن عمید 173
- ابن عبدون 174
- ابن عقیل 174
- ابن علقمی 174
- ابن عیسی رمانی 175
- ابن عین زربی 176
- ابن العشره الکرکی 176
- ابن عصام 176
- ابن عودی 177
- ابن عیّاش 177
- ابن فهد 178
- «باب قاف» 178
- ابن قضاعه 178
- «باب میم» 179
- ابن قدامه 179
- ابن کمال پاشا 179
- ابن قولویه 179
- ابن مکی 179
- ابن میثم 180
- ابن محمود 180
- ابن متّوج 180
- ابن مطهر 180
- ابن مسعود 181
- ابن معلّم 181
- ابن معافی 181
- ابن معیّه 182
- ابن ماهیار 182
- ابن نجّار 182
- «باب نون» 182
- ابن نجد 183
- ابن نما 183
- ابن نوبخت 184
- بنی نوبخت 184
- «باب هاء» 185
- ابن همام 185
- اشاره 186
- یادداشتهای مترجم 199
- اشاره 202
به خط سید رضی الدین، دیدم که در ملحقات کتاب الفتن والملاحم(1) تألیف خودش چنین نوشته است: فرزندم ابو منصور که پسر عموی من است، نوشته ای را به من ارائه داد و گفت: خط فقیه احمد موصلی است سید رضی الدین، در ملحقات مزبور از ابو منصور تعبیر به فرزند نموده است. بدیهی است تعبیر مزبور، از باب مهربانی و مودتی است که به وی ابراز داشته است آن هم نسبت به کوچک سالی ابو منصور است نه آن که فرزند او باشد.
ابومحمد حسینی
(شریف زکی -) وی، از مشایخ بزرگوار شیخ مفید است. و به نظر من، مترجم حاضر همان شریف ابو محمد محمدی است. که شیخ مفید در بسیاری از جاهای «ارشاد» از وی مطالبی نقل کرده است.
ابن طاووس در کتاب اقبال به مناسبت این که ماه مبارک رمضان از سی روز کمتر نمی شود و به اصطلاح (سی کم) نیست از کتاب لمح البرهان فی عدم نقص شهر رمضان نقل کرده است. شیخ مفید پس از آن که مخالف این ادعا را که گفته است - قول به عدم نقص، از اقوالی است که سابقه نداشته وعده اندکی به آن قائل می باشند - مورد نکوهش قرار داده اظهار می دارد: از ادّله ای که دلیل بر کذب مدعی است و ثابت می کند نظریه وی، بهتان عظیمی است؛ آن است فقهای روزگار ما - که سال 363ه . ق است - و راویان آن و فضلائی که به آن معتقدند. در عین حالی که عدد آنان در هر عصری اندک است اجماع کرده و به صحت آن فتوا داده اند و در ضمن، درستی آن را ادعا نموده اند از جمله سیّد و
شیخ شریف زکی ما ابو محمد حسینی «ادام اللّه عزه» و شیخ فقیه ما ابو جعفر محمد بن علی بن حسین بن بابویه و شیخ ما ابو عبداللّه حسین بن علی بن حسین بابویه «ایدّهم اللّه»
- یعنی برادر شیخ صدوق - و شیخ ما ابو محمد هارون بن موسی «ایده اللّه» پایان کلا
مفید.
مؤلف گوید: مطابق با تاریخ مزبور، شیخ مفید در آن هنگام بیست و پنج ساله بوده است.(2)
1- مطلبی را که از او در ص 195 کتاب الملاحم نقل کرده راجع به ردالشمس است.
2- در این کتاب میلاد مفید یکی از سالهای 333 و 336 و 338 نقل کرده است در صورتی که میلاد وی سال 338 باشد مطابق تا سال مزبور در بالا بیست و پنج ساله بوده است.