ریاض العلماء و حیاض الفضلاء صفحه 155

ابن باقی

(سید -) علی بن حسین بن حسان بن باقی قرشی، وی، از فضلا و از کملین علمای بنام است. کتاب اختیار مصباح شیخ طوسی از تألیفات اوست. و فوائد و تحقیقاتی بر آن افزوده و از کتابهای مشهور است.

کفعمی در کتاب الجنه الباقیه که مشهور به مصباح کفعمی است، کتاب اختیار را به وی نسبت داده است و گاهی از آن، تعبیر به المصباح و هنگامی تعبیر به اختیار المصباح

می نماید و پیدا است که مراد از همه آنها یکی است. و همان، تلخیص المصباح است، که در بالا نام بردیم. کتاب تلخیص المصباح در نزد علمای بحرین به اعتبار شناخته شده است و به آن عمل می کنند. و خود سید در لابلای کتاب از اسم و نسبش یاد می کند.

ابناء بابویه

بیشتر اوقات و مصطلح میان اصحاب ما، عنوان مزبور به شیخ صدوق، ابو جعفر محمد بن علی بن حسین بن موسی بن بابویه قمّی، مؤلف کتاب فقیه و به پدرش علی،

گفته می شود، و بعضی پنداشته اند عنوان مزبور، ویژه شیخ صدوق و برادرش حسین است. بدیهی است این پندار خطا می باشد.

از شیخ علی، نواده شیهد ثانی «رحمه اللّه علیهما» نقل شده است، مدت زمانی عقیده او این بود که عنوان مزبور، متوجه به صدوق و برادر اوست. تا این که شبی در خواب، جدش شهید ثانی «ره» را می بیند، از وی می پرسد مراد از ابناء بابویه چیست وکدام اند؟

در پاسخ می گوید: مراد از آن، شیخ صدوق و پدرش علی بن حسین است. و گفته شیخ علی این است، روزگاری بود که مشکوک بودم مراد جدم که گفته است صدوقین یا ابنی بابویه کیست؟ و آنچه از نظر من به صحت پیوست آن بود که مراد وی، محمد بن علی صدوق و برادرش حسین است تا این که شبی، جدم را در خواب دیدم از وی پرسیدم مراد شما از صدوقان یا دو فرزند بابویه چیست؟ در پاسخ گفت: مرادم شیخ صدوق و پدرش علی است نه برادرش حسین.