ریاض العلماء و حیاض الفضلاء صفحه 181

ندارم. ممکن است ابن محمود فرزند سدید الدین، محمود بن علی حمصی مؤلف «تعلیق العراقی» در کلام باشد.

ابن معافی

شیخ - تا به آخر. ابن قدامه تا به آخر. از سید مرتضی روایت می کند و قاضی حسن استرآبادی از او روایت می نماید و ابن شهرآشوب به توسط قاضی حسن یاد شده که در آغاز مناقب ابن شهر آشوب آمده از وی روایت دارد.

از ظاهر کلمات استفاده می شود. وی، فرزند قاضی احمد بن علی بن قدامه است که به قاضی ابن قدامه، معروف است و از سید مرتضی و سید رضی روایت داشته است. زیرا دور نیست پدر و پسر از سید مرتضی روایت کرده باشند، احتمال خلاف آن است که مترجم حاضر به ابن معافی معروف باشد. مگر آن که قاضی ابن قدامه هم به معافی شهرت داشته باشد.

و ممکن است لفظ (عن) از روایت ابن شهر آشوب، ساقط شده باشد و عبارت چنین است «عن القاضی حسن الاسترآبادی عن ابن المعافی عن القاضی ابن قدامه عن السید المرتضی» با توجه به احتمال مزبور به این اشکال می رسیم که چگونه است شیخ منتجب الدین از ابن قدامه با یک واسطه و ابن شهر آشوب که معاصر با اوست با دو واسطه از ابن

قدامه روایت کرده باشد. در عین حال نظر به این که نظیر این سند بسیار اتفاق افتاده است

استبعادی نخواهد داشت.

ابن معلّم

از نظر شیعه و سنی، عنوان مزبور، به شیخ مفید محمد بن محمد بن نعمان مشهور که به ابن معلم معروف است گفته می شود. و گاهی هم به دیگری اطلاق می شود.

ابن مسعود

عبداللّه بن مسعود است که به امر عثمان بن عفان به قتل رسید. و به طوری که مؤلف کتاب المغرب من الحمامه و کتاب های دیگر گوید: قرآن وی، به امر آن خلیفه، طعمه