سادات حسینی در عصر مروانیان صفحه 127

نقش و مواضع سیاسی زید بن علی در عصر مروانیان

وی مانند پدرش امام سجاد و برادرش امام باقر علیهماالسلام به امور فرهنگی پرداخت. امّا احساس کرد فقط کار فرهنگی کافی نیست و باید جهاد کند لذا فرمود: هر کس میل جهاد دارد با من همراه شود و هر کس طالب علم است نزد برادرزاده ام جعفر بن محمد علیه السلام برود.(1)

زید در مدینه به دنبال فرصتی مناسب بود تا مردم را بر ضد خلافت

بشوراند. روزی در مدینه وارد مسجد پیامبر صلی الله علیه و آله شد و عده ای را نشسته دید. به میان آن ها رفت و فریاد زد: ای مردم شما چقدر ضعیف و سست هستید. شما از زنان هم ناتوان ترید. من شهادت می دهم که یزید از هشام جنایتکارتر نبود ولی جدّم حسین بر ضد یزید قیام کرد، ولی شما نشسته اید.(2)

محمد بن علی بن مهدی از عبداللّه بن مسلم بابکی نقل می کند که زید بن علی از وضعیت جامعه عصرش می نالید و می گفت: ای کاش قطعه قطعه می شدم امّا خداوند میان امّت محمد صلی الله علیه و آله اصلاح می کرد.(3)

دستگاه خلافت، زید را زیر نظر داشت و همیشه او را آزار می داد. بارها او را به مناسبت های مختلف به دستور خلیفه به شام احضار کردند امّا او از هدفش که اصلاح دین پیامبر صلی الله علیه و آله و سامان بخشیدن به جامعه بود، دست بردار نبود. حتی زمانی هم که او را نزد خلیفه می بردند، در همان

اوضاع نابسامان و خطرناک بر ضد خلیفه حرف می زد و با او بحث می کرد و گاه خلیفه را نصیحت می کرد. یک بار خلیفه او را به دربار احضار و

1- سید عبدالرزاق الموسوی المقرم، رهبر انقلاب خونین کوفه، ص71.
2- عبدالقادر بدران، تهذیب تاریخ دمشق الکبیر، بیروت، نشر داراحیاء التراث العربی، چاپ سوم، 71407ه . 6/22.
3- ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ص122.