- تقدیم به: 1
- مقدمه ناشر 2
- پیشگفتار 4
- اشاره 8
- مقدمات 8
- درآمد 9
- اشاره 9
- 1- تعریف مساله و بیان سؤالهای اصلی تحقیق 12
- ب) سؤالات اصلی و فرعی پژوهش: 12
- الف) تعریف مساله 12
- 2- فرضیه 13
- 3- مفاهیم اصلی 13
- 5- اهداف پژوهش 15
- 4- سابقه و ضرورت انجام تحقیق 15
- الف) سابقه تحقیق: 15
- ب - ضرورت انجام تحقیق: 15
- 7- مراجع استفاده کننده از نتیجه تحقیق: 16
- 8- روش انجام تحقیق: 16
- 6-کاربردهای تحقیق 16
- 9- ساختار پژوهش 17
- اشاره 18
- فصل اول: کلّیات 18
- 1.کلیاتی در باره فرق و مذاهب اسلامی 19
- 1-1-1- فرقه 19
- 2-1-1 - مذهب 19
- 4-1-1- نِحَل 20
- 3-1-1- ملل 20
- 5-1-1 - حدیث تفرقه 21
- 2-1- آغاز اختلاف مسلمانان و مهمترین اختلاف 22
- 1-3-1- تعصّب قبیله ای 23
- 2-3-1- منع کتابت (نوشتن) حدیث 23
- 3-1- عوامل اختلاف مسلمانان 23
- اشاره 23
- 3-3-1- همجواری مسلمانان با پیروان سایر ادیان 24
- 4-3-1- سوء برداشت ولجاجت درپذیرش حقایق 24
- 3-3-1- اجتهاد 25
- 5-3-1- وجود آیات متشابه در قرآن 25
- 4-1- فرق و مذاهب اسلامی 26
- ب - پیدایش شیعه 26
- الف- معنای لغوی و اصطلاحی 26
- 1-4-1- شیعه 26
- ج – فرقه های شیعی 27
- اشاره 28
- - کتب اثنا عشریه 28
- 1-1-4-1- اثنا عشریه 28
- الف- توحید و صفات الهی 30
- ب- قرآن 30
- - عقاید اصلی اثنی عشریه 30
- ج- عدل الهی و جبر و اختیار 31
- د- ایمان 32
- ه-- امامت 33
- - منابع فقهی اثناعشریّه 34
- جمعیت و پراکندگی 35
- اشاره 36
- الف - شخصیت زید بن علی و قیام او 36
- 2-1-4-1- زیدیه 36
- ب - آثار زید بن علی 38
- ج - فرقه های زیدیه 39
- د - مهمترین مراکز 39
- ه- - فقه زیدی 40
- اشاره 41
- 3-1-4-1- اسماعیلیه 41
- - فقه اسماعیلی 43
- پراکندگی جغرافیایی 45
- اشاره 46
- اشاره 46
- 1-2-4-1 - حنفی 46
- الف -شرح احوال ابوحنیفه 46
- 1- 4 – 2- اهل سنت 46
- ب - آراء کلامی حنفی 49
- ج - منابع و روش فقهی حنفی 50
- ه- - رشد، نموّ و پراکندگی جغرافیایی حنفی 51
- د - کتب حنفی 51
- 2-2-4-1 - مالکی 52
- الف - شرح احوال مالک بن انس 52
- اشاره 52
- ب - کتب مالکی 55
- ج – مهم ترین آرای کلامی مالکی 56
- د - منابع روش فقهی مذهب مالکی 57
- 3-2-4-1- شافعی 59
- اشاره 59
- ه- - جغرافیایی مالکی پراکندگی 59
- الف - شرح زندگی و احوال شافعی 59
- ب - استادان و شاگردان شافعی 61
- اشاره 64
- د - آراء کلامی شافعی 64
- ج - کتب شافعی 64
- 3. ایمان 65
- 2. قضا و قدر 65
- 4. امامت 65
- 1. صفات الهی 65
- ه- - روش فقهی مذهب شافعی 66
- و - پراکندگی جغرافیایی شافعی 67
- اشاره 68
- الف – زندگی و احوال احمد بن حنبل 68
- 4-2-4-1 - حنبلی 68
- ب - آثار احمد ابن حنبل 70
- ج- طریقه و مشی احمد ابن حنبل 71
- 1. سنّت گرایی 71
- د - عقاید احمد بن حنبل 71
- 3. خلافت 72
- 4. ظاهرگرایی 72
- 2. تفضیل صحابه 72
- ه- - اصول مذهب حنبلی 73
- و - کتب فقهی حنبلی 74
- ح - پراکندگی جغرافیایی حنبلی 75
- اشاره 77
- فصل دوم: مستبصرینی ازقاره آسیا 77
- - زمینه های تحول فکری و علل گرایش به تشیع 78
- 1-2- کشور اردن 78
- 1-1-2- احمد حسین یعقوب 78
- - جایگاه اجتماعی و سیاسی 78
- اشاره 78
- - شخصیت علمی 78
- آثار: 80
- - مقالات: 90
- - شخصیت علمی 91
- اشاره 91
- - زمینه های تحول فکری 91
- 2-1-2- بنت الهدی رفیق الموسوی 91
- علل گرایش به تشیع 92
- آثار: 93
- - شخصیت علمی 94
- 3-1-2- مروان خلیفات 94
- - زمینه تحول فکری 94
- اشاره 94
- 1- مصیبت یوم الخمیس 95
- علل گرایش به تشیع 95
- 2- کتب مستبصرین 96
- آثار: 97
- 2- 2- کشور ایران 100
- اشاره 100
- 1-2-2- رحمت الله مهاجری کردستانی (گلولانی) 100
- - شخصیت علمی 101
- - زمینه ی تحول فکری 101
- - علل گرایش به تشیع 102
- آثار: 104
- - شخصیت علمی 105
- اشاره 105
- 1- تحقیق در خصوص مذاهب 105
- 3-2- کشورسوریه 105
- 1-3-2- عبدالمحسن السراوی 105
- - زمینه های تحول فکری 105
- 2- عدم تعصب مذهبی 106
- 3- برتری مذهب اهل بیت علیهم السلام 107
- 4- موانع بینش، بصیرت 107
- 1- برکناری موانع 108
- 2- عدم ذکر مذهب اهل البیت علیهم السلام در کنار مذاهب اربعه 108
- - علل گرایش به تشیع 108
- آثار 109
- 2-3-2- هشام آل قطیط 110
- اشاره 110
- 1- حدیث فرقه ناجیه 111
- - زمینههای تحول فکری 111
- - شخصیت علمی 111
- 2- مطالعه کتب شیعی 111
- - علل گرایش به تشیع 115
- 2- ارتباط نزدیک با شیعه 115
- 1- صدق شیعه 115
- آثار: 116
- 3-3-2- محمد سلیم عرفه 120
- اشاره 120
- - زمینههای تحول فکری 121
- - شخصیت علمی 121
- 1- آشنایی با شخصیت شیعی 121
- 2- خواندن کتاب المراجعات 122
- 1- خطبه حضرت زینب سلام الله علیها 123
- 2- واکنش جامعه نسبت به او پس از مطالعه کتب شیعی و تأمل در کتب اهل سنت محمد سلیم 123
- - علل گرایش به تشیع 123
- آثار: 127
- افادات من ملفات التاریخ: 127
- 1- پیروی از گذشتگان 128
- - زمینه های تحول فکری 128
- 4-3-2- لمیاء حماده 128
- - شخصیت علمی 128
- اشاره 128
- اشاره 128
- 2- ملاقات با شخصیتی شیعی 129
- - علل گرایش به تشیع 130
- مسیرصحیح شناخت تشیع 130
- رسیدن به جواب برای برخی شبهات خیالی علیه شیعه 131
- شناخت مذهب جعفری در کنار مذاهب اربعه 131
- برکناری از تعصبات 132
- 5- آگاهی از قضیه ی مصیبت روز پنج شنبه 132
- 6- بصیرت یافتن و از بین بردن انگیزه های تعصب وهمی 133
- - آشکار ساختن استبصار خود 134
- - ایستادگی در برابر جریانات مقابل 134
- 5-3-2- یاسین المعیوف بدرانی 135
- اشاره 135
- آثار: 135
- اشاره 136
- 1- تجدید نظر در مطالعات گذشته 136
- - زمینه های تحول فکری و علل گرایش 136
- 4- دشمن طایفه ای 137
- 3- اهمیت بررسی نجات نفس از انحراف 137
- 2- اهمیت به کار گیری عقل در بررسی های تاریخی 137
- - تصدی دعوت پس از بصیرت یافتن 138
- آثار: 139
- - محیط تربیتی 140
- اشاره 140
- - شخصیت علمی 140
- 6-3-2- باسل بن خضراء الحسنی 140
- 1- گشوده شدن افق های بیداری 141
- - مطالعه کتاب المراجعات 141
- - زمینه های تحول فکری 141
- - اهتمام به کتابهای دینی 141
- - علل گرایش به تشیع 143
- 1- آیه ی تبلیغ 143
- 3- ادامهی تحقیق 144
- 02- اولین حدیث نبوی که مرا به تشیع نزدیک نمود 144
- 4-2- کشور ترکیه 145
- اشاره 145
- 1-4-2- محمد کوزل الحسن الآمدی 145
- آثار: 145
- 2- پژوهش درباره ی علل ایجاد اختلاف دینی 146
- - شخصیت علمی 146
- 1- تحقیق در تاریخ مسلمانان 146
- - زمینه های تحول فکری 146
- 3- آزادی از تقلید کورکورانه 147
- 2- عبور کردن از حجاب ها و هدایت یافتن به هدایت عترت علیهم السلام 148
- 1- ضعف روش اهل سنت در بررسی تاریخ 148
- - علل گرایش به تشیع 148
- آثار 149
- 3- نص بر خلافت اهل بیت علیهم السلام 149
- 1- المسح فی وضوء الرسول’ 149
- اشاره 150
- 1-5-2- سعید یعقوب 150
- 5-2- کشور فلسطین 150
- - شخصیت علمی 150
- زمینههای تحول فکری 151
- 1- پژوهشهای دینی 151
- 1- موضوع امامت 152
- 2- رهایی از تقلید کورکورانه 152
- - علل گرایش به تشیع 152
- 2- تأثیر از شخصیت امام علی علیه السلام 153
- 2-5-2- اسعد وحید القاسم 154
- آثار 154
- اشاره 154
- - شخصیت علمی 155
- - محیط تربیتی 155
- 1- بررسی و مطالعه مطالب خلاف اهل تسنن 156
- زمینههای تحول فکری 156
- 2- ایمان و اعتقاد به گفتگو و تعامل میان فرق اسلامی 156
- 1- وجود ادلّهی شیعه در صحاح ستّه 157
- علل گرایش به تشیع 157
- 2- انتخاب مذهب نزدیکتر به سنت پیامبر’ 158
- - پاسخ به عملکرد خانواده و جامعه 159
- آثار: 159
- اشاره 160
- 6-2- کشور عراق 160
- 1-6-2- صباح علی البیاتی 160
- - علل گرایش به تشیع 161
- - زمینه های تحول فکری 161
- - مطالعه نهج البلاغه 161
- - شخصیت علمی 161
- آثار: 162
- 2-6-2- صائب عبد الحمید 164
- اشاره 164
- - زمینههای تحول فکری 165
- - شخصیت علمی 165
- - علل گرایش به تشیع 166
- - متأثر شدن از امام حسین علیه السلام 166
- آثار: 168
- - پس از بیداری 168
- مقالات: 176
- 2-6-3- سعید السامرائی 185
- اشاره 185
- - زمینه های تحول فکری 186
- 1- راه شناخت عقیده ی حق 186
- 2- کنار گذاشتن تعصب قبیله ای 187
- - علل گرایش به تشیع 188
- 1- میراث شیعه 188
- 2- انقلاب در اعتقاد 189
- - پیوستن به تشیع 189
- آثار: 190
- - سلطه ی دینی یزیدیه 192
- اشاره 192
- 4-6-2- عامر سلو رشید 192
- - زمینه های تحول فکری 193
- 1- اثر پذیری از اسلام 193
- - شخصیت علمی 193
- 2- انگیزه های روی آوری به بررسی اسلام 194
- کتب شیعه 196
- - علل گرایش به تشیع 196
- آثار: 196
- 1-7-2- عصام علی یحیی العماد 197
- 7-2- کشور یمن 197
- - محیط تربیتی 197
- اشاره 197
- - شخصیت علمی و اجتماعی 197
- - زمینه های تحول فکری 198
- 1 – آشنایی با تشیع 198
- 2 – عدم دسترسی به کتب معتبر 200
- - علل گرایش به تشیع 200
- آثار 202
- - پذیرش تشیع 202
- 2-7-2- یحیی طالب مشاری الشریف 203
- اشاره 203
- - محیط تربیتی و شخصیت علمی 203
- 1) شناخت امامت 204
- - زمینه های تحول فکری 204
- 2) اشتیاق برای شناخت بیشتر اهل بیت علیهم السلام 205
- - بررسی روایات درباره اهل بیت علیهم السلام 206
- 3) بررسی شیعه 206
- - علل گرایش به تشیع 206
- - قبول حقیقت 207
- - کشف حقیقت 208
- آثار: 208
- 3-7-2- حسینه حسن الدریب 209
- اشاره 209
- - محیط تربیتی 210
- - شخصیت علمی 210
- - زمینههای تحول فکری 211
- 1- افزایش سوالات و نیافتن پاسخی بر آنها 211
- 2- ازدواجش با فردی از مکتب جعفری 212
- 1- دلایل موجود در صحاح سته و کتب زیدیه 213
- - علل گرایش به تشیع 213
- 2- حق بودن مذهب جعفری 214
- - مسئولیت های اجتماعی- سیاسی 215
- آثار: 216
- اشاره 217
- فصل سوم: مستبصرینی از قاره آفریقا 217
- - شخصیت علمی 218
- - محیط تربیتی 218
- 1-1-3- محمد تیجانی سماوی 218
- 1-3- کشور تونس 218
- اشاره 218
- - زمینههای تحول فکری 219
- شیخ المضیره شیخ محمود ابوریه و... 220
- اشاره 220
- - علل گرایش به تشیع 220
- 1- نص بر خلافت 221
- 2- نزاع فاطمه سلام الله علیها و ابوبکر 222
- 3- علی سزاوارتر به پیروی 223
- 4- روایتهای وارده دربارهی وجوب پیروی از علی علیه السلام 225
- آثار: 227
- اشاره 234
- - محیط تربیتی 234
- 2-1-3- الهاشمی بن رمضان 234
- - رویارویی با حقایق تاریخ اسلام 235
- - زمینه های تحول فکری 235
- - شخصیت علمی 235
- - آشنایی با شخصیتی شیعی 236
- - علل گرایش به تشیع 236
- آثار: 237
- اشاره 238
- اشاره 238
- - شخصیت علمی 238
- 2-3- کشور سودان 238
- - زمینه های تحول فکری 238
- 1-2-3- محمد علی المتوکل 238
- 1- بالا بردن آگاهی در جامعه 239
- 2- گفتگو با شخصیتی شیعی 240
- 3- سختی های پژوهش و تحقیق 241
- - علل گرایش به تشیع 242
- 1- آگاهی نسبت به جایگاه اهل بیت علیهم السلام 242
- 2- تمسک به دعا 243
- 3- دیدار اول با شخصیت شیعی 243
- - ترس از گفتگو کردن با شیعه 244
- - اسلوب شگفت انگیز در گفتگو 245
- - پژوهش درخلال کتابها 245
- - روشهای شیخ در طرح بحث ها 246
- - دیدار های این گروه با شیخ 246
- تاثیر شدید از کتاب المراجعات 246
- اشاره 247
- 3-2-2- معتصم سید احمد 247
- آثار: 247
- - شخصیت علمی و تحول اندیشه 248
- - علت عدم گرایش به وهابیت 249
- - زمینه های تحول فکری 250
- 1- آشنایی با تشیع 250
- 3- عدم توجه علمای اهل سنت به برخی از احادیث 251
- 2- جستجو در منابع اهل سنّت 251
- 1-عدم دلیل قانع کننده 252
- علل گرایش به تشیع 252
- 2– مطالعه کتب شیعی 252
- آثار: 252
- 3-2-3- عبد المنعم الحسن 255
- - محیط تربیتی 255
- اشاره 255
- - شخصیت علمی 256
- - زمینه های تحول فکری 257
- 1- آشنایی با شخصیتی کامل 257
- 2- عدم تسلیم نسبت به حق 258
- - علت گرایش به تشیع 258
- - خطبه ی حضرت زهرا سلام الله علیها 258
- آثار: 260
- - محیط تربیتی 261
- 3- 1-3- احمد راسم النفیس 261
- 3-3- کشور مصر 261
- - شخصیت علمی و فرهنگی 261
- اشاره 261
- - جایگاه اجتماعی و سیاسی 262
- - شرایط اجتماعی و سیاسی 262
- زمینههای تحول فکری 263
- 2- اتهام عمومی علیه تشیع 263
- 1- انقلاب اسلامی ایران 263
- - آشنایی با کتب شیعه و مستبصرین 264
- آثار: 264
- - علل گرایش به تشیع 264
- مقاله: 265
- 1- آشنایی با شخصیت شیعی و خانواده وی 266
- - محیط تربیتی 266
- اشاره 266
- 2-3-3- صالح الوردانی 266
- - زمینههای تحول فکری 266
- 3- پژوهش در باره ی اسوه ی حقّ 267
- 2- آشنایی با کتب شیعی 267
- 1- ویژگی های میراث شیعه 268
- 2- جایگاه امام علی علیه السلام در نزد اهل سنت 268
- - علل گرایش به تشیع 268
- 3-پویایی فقه شیعه 269
- آثار: 269
- - شخصیت علمی 276
- اشاره 276
- 3-3-3- الدمرداش بن زکی العقالی 276
- - شخصیت اجتماعی، سیاسی 276
- 2- جستجوی حقایق و تفکر در عقاید 277
- - زمینههای تحول فکری 277
- 1- قرآن کریم 277
- علل گرایش به تشیع 278
- 1- نقص در فقه حنفی 278
- 2- معرفت نسبت به فقه امامیه 279
- 3- خواندن کتب شیعه 280
- آثار 281
- 4-3-3- سعید أیوب 283
- اشاره 283
- - شخصیت علمی 283
- 2- بررسی تاریخ اسلام 284
- 1- تفاوت تاریخ اسلام و تاریخ مسلمانان 284
- زمینه های تحول فکری 284
- - علت گرایش به تشیع 285
- - شناخت واقعه غدیر 285
- آثار 286
- اشاره 291
- فصل چهارم: مستبصرینی از قاره اروپا و آمریکا 291
- اشاره 292
- - شخصیت علمی 292
- 1-1-4- حامد الگار 292
- 1-4- کشور انگلستان 292
- - زمینه تحول فکری و علت گرایش به تشیع 293
- - روحیه و فرهنگ مردم ایران 293
- - شخصیت اجتماعی، سیاسی 294
- - جوایز و افتخارات 295
- آثار: 296
- - سفر به ایران 298
- - شخصیت علمی 298
- اشاره 298
- 2-4- کشور آمریکا 298
- 1-2-4- محمد لگنهاوزن 298
- - علت گرایش به تشیع 299
- - مطالعه نهج البلاغه 299
- - آشنایی با اسلام 299
- - زمینه تحول فکری 299
- آثار: 300
- - محیط تربیتی 301
- 1-3-4- رائول گنزالس (جعفر) 301
- اشاره 301
- 3-4- کشور اسپانیا 301
- - شخصیت علمی 302
- 1- پوچی کمونیسم 303
- 2- جمود مسیحیت 303
- - زمینه های تحول فکری 303
- - علل گرایش به تشیع 304
- 1- مطالعه کتب اسلامی 304
- 2- آشنا شدن با مسلمانان ایران 305
- - شخصیت اجتماعی 306
- آثار: 306
- اشاره 308
- فصل پنجم: نتایج بررسی علل استبصار 308
- 5 -1 - علت اول: اهل بیت علیهم السلام و جایگاه آنها 309
- اشاره 309
- 1-1-5- اهل بیت علیهم السلام از نگاه مستبصرین 311
- 2-1-5- تاثر از حضرت فاطمه ی زهرا سلام الله علیها 313
- 3-1-5- تأثر از قیام امام حسین علیه السلام 316
- 4-1-5- تفکر مستبصرین در مورد اهل بیت علیهم السلام 326
- اشاره 328
- 2-5- علت دوم: نقاط ضعف اهل سنت 328
- 1-2-5- منشاء نامگذاری اهل سنت و جماعت 334
- 2-2-5- وجود بسیاری از شکاف ها در مذهب اهل سنت 339
- 3-5- علت سوم: آشنایی با پیروان اهل بیت علیهم السلام 345
- 4-5- دلیل چهارم: شناخت شیعه و استواری استدلال های آن 355
- اشاره 358
- 1- کتاب المراجعات 358
- 5- 5 - دلیل پنجم: کتب شیعه و کتب مستبصرین 358
- 2- کتاب ثم اهتدیت 363
- 3- سایر کتب 365
- 1- مسئله جانشینی پیامبر: 368
- 6-5- سایر علل 368
- اشاره 368
- 3- باز بودن باب اجتهاد نزد شیعه: 369
- 2- قرآن و عقل 369
- 4- استقلال علما شیعه از حکومت ها 370
- 5 – آگاهی از برخی از وقایع مهم تاریخی: 371
- الف - مصیبت یوم الخمیس 371
- اشاره 371
- ب - واقعه غدیر خم 373
- فهرست منابع: 374
- شخصیت علمی
تحصیلات دانشگاهی را تا مدرک دستیاری مهندس تخصصی برق ادامه داد. ولی به واسطه ی مطالعه و خواندن، ذهن او بر گستره عظیمی از معارف و اعتقادات اسلامی باز شد تا اینکه باعث شد که او مذهب اهل بیت علیهم السلام را بپذیرد.
محمد سلیم می گوید: «از کودکی به مساجد و حلقه های درس دینی رفت و آمد داشتم. از این رو به مطالعه فقه توسط شماری از مشایخ دمشق مشغول شدم. همچنین به بررسی ادیان آسمانی و مباحثه با برخی از کسانی که آنها را پذیرفته بودند اهتمام داشتم.» (موسوعه، 1424: 3/ 221).
- زمینههای تحول فکری
1- آشنایی با شخصیت شیعی
وی راجع به آغاز شناختش از مذهب اهل بیت علیهم السلام می گوید: «پیش دایی ام که بنگاه ملکی داشت کار می کردم، و در طی فعالیتم در این بنگاه با برخی ازشیعیان که از قطر و عراق به عشق زیارت حضرت زینب سلام الله علیها می آمدند، برخورد می کردم. این بنگاه در مسیر عبور و مرور به حرم حضرت زینب سلام الله علیها بود. به همین علت جمع زیادی از آنها برای اجاره خانه ای نزدیک این منطقه تردد می کردند. یکی از آن ها به بنگاه آمده بود تا خانه ای را اجاره کند. او به من گفت که در حوزه درس می دهد. او از من پرسید از معنای شیعه چه می دانی؟ به او گفتم: جز اینکه یکی از مذاهب اسلامی است از آن چیزی نمی دانم. آنها سادات، حضرت علی علیه السلام و اهل بیت را تقدیس می کنند و اعتقاد دارند که حضرت علی علیه السلام افضل از همه ی صحابه است. با وجود اینکه آنچه را که از اساتید در رابطه با بدنامی شیعه شنیده