- تقدیم به: 1
- مقدمه ناشر 2
- پیشگفتار 4
- مقدمات 8
- اشاره 8
- درآمد 9
- اشاره 9
- ب) سؤالات اصلی و فرعی پژوهش: 12
- الف) تعریف مساله 12
- 1- تعریف مساله و بیان سؤالهای اصلی تحقیق 12
- 3- مفاهیم اصلی 13
- 2- فرضیه 13
- ب - ضرورت انجام تحقیق: 15
- الف) سابقه تحقیق: 15
- 5- اهداف پژوهش 15
- 4- سابقه و ضرورت انجام تحقیق 15
- 7- مراجع استفاده کننده از نتیجه تحقیق: 16
- 8- روش انجام تحقیق: 16
- 6-کاربردهای تحقیق 16
- 9- ساختار پژوهش 17
- اشاره 18
- فصل اول: کلّیات 18
- 1.کلیاتی در باره فرق و مذاهب اسلامی 19
- 2-1-1 - مذهب 19
- 1-1-1- فرقه 19
- 3-1-1- ملل 20
- 4-1-1- نِحَل 20
- 5-1-1 - حدیث تفرقه 21
- 2-1- آغاز اختلاف مسلمانان و مهمترین اختلاف 22
- 3-1- عوامل اختلاف مسلمانان 23
- 1-3-1- تعصّب قبیله ای 23
- 2-3-1- منع کتابت (نوشتن) حدیث 23
- اشاره 23
- 3-3-1- همجواری مسلمانان با پیروان سایر ادیان 24
- 4-3-1- سوء برداشت ولجاجت درپذیرش حقایق 24
- 5-3-1- وجود آیات متشابه در قرآن 25
- 3-3-1- اجتهاد 25
- 1-4-1- شیعه 26
- ب - پیدایش شیعه 26
- 4-1- فرق و مذاهب اسلامی 26
- الف- معنای لغوی و اصطلاحی 26
- ج – فرقه های شیعی 27
- اشاره 28
- 1-1-4-1- اثنا عشریه 28
- - کتب اثنا عشریه 28
- - عقاید اصلی اثنی عشریه 30
- الف- توحید و صفات الهی 30
- ب- قرآن 30
- ج- عدل الهی و جبر و اختیار 31
- د- ایمان 32
- ه-- امامت 33
- - منابع فقهی اثناعشریّه 34
- جمعیت و پراکندگی 35
- الف - شخصیت زید بن علی و قیام او 36
- 2-1-4-1- زیدیه 36
- اشاره 36
- ب - آثار زید بن علی 38
- د - مهمترین مراکز 39
- ج - فرقه های زیدیه 39
- ه- - فقه زیدی 40
- 3-1-4-1- اسماعیلیه 41
- اشاره 41
- - فقه اسماعیلی 43
- پراکندگی جغرافیایی 45
- 1-2-4-1 - حنفی 46
- 1- 4 – 2- اهل سنت 46
- الف -شرح احوال ابوحنیفه 46
- اشاره 46
- اشاره 46
- ب - آراء کلامی حنفی 49
- ج - منابع و روش فقهی حنفی 50
- ه- - رشد، نموّ و پراکندگی جغرافیایی حنفی 51
- د - کتب حنفی 51
- اشاره 52
- الف - شرح احوال مالک بن انس 52
- 2-2-4-1 - مالکی 52
- ب - کتب مالکی 55
- ج – مهم ترین آرای کلامی مالکی 56
- د - منابع روش فقهی مذهب مالکی 57
- 3-2-4-1- شافعی 59
- الف - شرح زندگی و احوال شافعی 59
- ه- - جغرافیایی مالکی پراکندگی 59
- اشاره 59
- ب - استادان و شاگردان شافعی 61
- ج - کتب شافعی 64
- اشاره 64
- د - آراء کلامی شافعی 64
- 1. صفات الهی 65
- 2. قضا و قدر 65
- 4. امامت 65
- 3. ایمان 65
- ه- - روش فقهی مذهب شافعی 66
- و - پراکندگی جغرافیایی شافعی 67
- الف – زندگی و احوال احمد بن حنبل 68
- اشاره 68
- 4-2-4-1 - حنبلی 68
- ب - آثار احمد ابن حنبل 70
- ج- طریقه و مشی احمد ابن حنبل 71
- 1. سنّت گرایی 71
- د - عقاید احمد بن حنبل 71
- 3. خلافت 72
- 4. ظاهرگرایی 72
- 2. تفضیل صحابه 72
- ه- - اصول مذهب حنبلی 73
- و - کتب فقهی حنبلی 74
- ح - پراکندگی جغرافیایی حنبلی 75
- فصل دوم: مستبصرینی ازقاره آسیا 77
- اشاره 77
- - زمینه های تحول فکری و علل گرایش به تشیع 78
- - شخصیت علمی 78
- اشاره 78
- 1-1-2- احمد حسین یعقوب 78
- 1-2- کشور اردن 78
- - جایگاه اجتماعی و سیاسی 78
- آثار: 80
- - مقالات: 90
- اشاره 91
- - شخصیت علمی 91
- 2-1-2- بنت الهدی رفیق الموسوی 91
- - زمینه های تحول فکری 91
- علل گرایش به تشیع 92
- آثار: 93
- - شخصیت علمی 94
- اشاره 94
- - زمینه تحول فکری 94
- 3-1-2- مروان خلیفات 94
- علل گرایش به تشیع 95
- 1- مصیبت یوم الخمیس 95
- 2- کتب مستبصرین 96
- آثار: 97
- اشاره 100
- 1-2-2- رحمت الله مهاجری کردستانی (گلولانی) 100
- 2- 2- کشور ایران 100
- - شخصیت علمی 101
- - زمینه ی تحول فکری 101
- - علل گرایش به تشیع 102
- آثار: 104
- 1-3-2- عبدالمحسن السراوی 105
- - زمینه های تحول فکری 105
- - شخصیت علمی 105
- اشاره 105
- 1- تحقیق در خصوص مذاهب 105
- 3-2- کشورسوریه 105
- 2- عدم تعصب مذهبی 106
- 3- برتری مذهب اهل بیت علیهم السلام 107
- 4- موانع بینش، بصیرت 107
- 1- برکناری موانع 108
- - علل گرایش به تشیع 108
- 2- عدم ذکر مذهب اهل البیت علیهم السلام در کنار مذاهب اربعه 108
- آثار 109
- اشاره 110
- 2-3-2- هشام آل قطیط 110
- 1- حدیث فرقه ناجیه 111
- 2- مطالعه کتب شیعی 111
- - شخصیت علمی 111
- - زمینههای تحول فکری 111
- 2- ارتباط نزدیک با شیعه 115
- 1- صدق شیعه 115
- - علل گرایش به تشیع 115
- آثار: 116
- اشاره 120
- 3-3-2- محمد سلیم عرفه 120
- 1- آشنایی با شخصیت شیعی 121
- - شخصیت علمی 121
- - زمینههای تحول فکری 121
- 2- خواندن کتاب المراجعات 122
- 2- واکنش جامعه نسبت به او پس از مطالعه کتب شیعی و تأمل در کتب اهل سنت محمد سلیم 123
- 1- خطبه حضرت زینب سلام الله علیها 123
- - علل گرایش به تشیع 123
- افادات من ملفات التاریخ: 127
- آثار: 127
- 4-3-2- لمیاء حماده 128
- اشاره 128
- - زمینه های تحول فکری 128
- اشاره 128
- - شخصیت علمی 128
- 1- پیروی از گذشتگان 128
- 2- ملاقات با شخصیتی شیعی 129
- - علل گرایش به تشیع 130
- مسیرصحیح شناخت تشیع 130
- رسیدن به جواب برای برخی شبهات خیالی علیه شیعه 131
- شناخت مذهب جعفری در کنار مذاهب اربعه 131
- 5- آگاهی از قضیه ی مصیبت روز پنج شنبه 132
- برکناری از تعصبات 132
- 6- بصیرت یافتن و از بین بردن انگیزه های تعصب وهمی 133
- - ایستادگی در برابر جریانات مقابل 134
- - آشکار ساختن استبصار خود 134
- اشاره 135
- 5-3-2- یاسین المعیوف بدرانی 135
- آثار: 135
- 1- تجدید نظر در مطالعات گذشته 136
- اشاره 136
- - زمینه های تحول فکری و علل گرایش 136
- 4- دشمن طایفه ای 137
- 3- اهمیت بررسی نجات نفس از انحراف 137
- 2- اهمیت به کار گیری عقل در بررسی های تاریخی 137
- - تصدی دعوت پس از بصیرت یافتن 138
- آثار: 139
- - محیط تربیتی 140
- اشاره 140
- 6-3-2- باسل بن خضراء الحسنی 140
- - شخصیت علمی 140
- - زمینه های تحول فکری 141
- - مطالعه کتاب المراجعات 141
- 1- گشوده شدن افق های بیداری 141
- - اهتمام به کتابهای دینی 141
- 1- آیه ی تبلیغ 143
- - علل گرایش به تشیع 143
- 02- اولین حدیث نبوی که مرا به تشیع نزدیک نمود 144
- 3- ادامهی تحقیق 144
- 4-2- کشور ترکیه 145
- 1-4-2- محمد کوزل الحسن الآمدی 145
- اشاره 145
- آثار: 145
- 1- تحقیق در تاریخ مسلمانان 146
- - شخصیت علمی 146
- 2- پژوهش درباره ی علل ایجاد اختلاف دینی 146
- - زمینه های تحول فکری 146
- 3- آزادی از تقلید کورکورانه 147
- - علل گرایش به تشیع 148
- 2- عبور کردن از حجاب ها و هدایت یافتن به هدایت عترت علیهم السلام 148
- 1- ضعف روش اهل سنت در بررسی تاریخ 148
- 3- نص بر خلافت اهل بیت علیهم السلام 149
- آثار 149
- 1- المسح فی وضوء الرسول’ 149
- 1-5-2- سعید یعقوب 150
- 5-2- کشور فلسطین 150
- - شخصیت علمی 150
- اشاره 150
- زمینههای تحول فکری 151
- 1- پژوهشهای دینی 151
- 2- رهایی از تقلید کورکورانه 152
- 1- موضوع امامت 152
- - علل گرایش به تشیع 152
- 2- تأثیر از شخصیت امام علی علیه السلام 153
- آثار 154
- 2-5-2- اسعد وحید القاسم 154
- اشاره 154
- - محیط تربیتی 155
- - شخصیت علمی 155
- 2- ایمان و اعتقاد به گفتگو و تعامل میان فرق اسلامی 156
- 1- بررسی و مطالعه مطالب خلاف اهل تسنن 156
- زمینههای تحول فکری 156
- 1- وجود ادلّهی شیعه در صحاح ستّه 157
- علل گرایش به تشیع 157
- 2- انتخاب مذهب نزدیکتر به سنت پیامبر’ 158
- - پاسخ به عملکرد خانواده و جامعه 159
- آثار: 159
- 1-6-2- صباح علی البیاتی 160
- اشاره 160
- 6-2- کشور عراق 160
- - علل گرایش به تشیع 161
- - زمینه های تحول فکری 161
- - مطالعه نهج البلاغه 161
- - شخصیت علمی 161
- آثار: 162
- اشاره 164
- 2-6-2- صائب عبد الحمید 164
- - شخصیت علمی 165
- - زمینههای تحول فکری 165
- - علل گرایش به تشیع 166
- - متأثر شدن از امام حسین علیه السلام 166
- آثار: 168
- - پس از بیداری 168
- مقالات: 176
- اشاره 185
- 2-6-3- سعید السامرائی 185
- 1- راه شناخت عقیده ی حق 186
- - زمینه های تحول فکری 186
- 2- کنار گذاشتن تعصب قبیله ای 187
- - علل گرایش به تشیع 188
- 1- میراث شیعه 188
- - پیوستن به تشیع 189
- 2- انقلاب در اعتقاد 189
- آثار: 190
- - سلطه ی دینی یزیدیه 192
- 4-6-2- عامر سلو رشید 192
- اشاره 192
- 1- اثر پذیری از اسلام 193
- - زمینه های تحول فکری 193
- - شخصیت علمی 193
- 2- انگیزه های روی آوری به بررسی اسلام 194
- آثار: 196
- کتب شیعه 196
- - علل گرایش به تشیع 196
- 7-2- کشور یمن 197
- اشاره 197
- - شخصیت علمی و اجتماعی 197
- - محیط تربیتی 197
- 1-7-2- عصام علی یحیی العماد 197
- - زمینه های تحول فکری 198
- 1 – آشنایی با تشیع 198
- - علل گرایش به تشیع 200
- 2 – عدم دسترسی به کتب معتبر 200
- - پذیرش تشیع 202
- آثار 202
- 2-7-2- یحیی طالب مشاری الشریف 203
- اشاره 203
- - محیط تربیتی و شخصیت علمی 203
- - زمینه های تحول فکری 204
- 1) شناخت امامت 204
- 2) اشتیاق برای شناخت بیشتر اهل بیت علیهم السلام 205
- - بررسی روایات درباره اهل بیت علیهم السلام 206
- 3) بررسی شیعه 206
- - علل گرایش به تشیع 206
- - قبول حقیقت 207
- آثار: 208
- - کشف حقیقت 208
- 3-7-2- حسینه حسن الدریب 209
- اشاره 209
- - محیط تربیتی 210
- - شخصیت علمی 210
- 1- افزایش سوالات و نیافتن پاسخی بر آنها 211
- - زمینههای تحول فکری 211
- 2- ازدواجش با فردی از مکتب جعفری 212
- 1- دلایل موجود در صحاح سته و کتب زیدیه 213
- - علل گرایش به تشیع 213
- 2- حق بودن مذهب جعفری 214
- - مسئولیت های اجتماعی- سیاسی 215
- آثار: 216
- اشاره 217
- فصل سوم: مستبصرینی از قاره آفریقا 217
- - محیط تربیتی 218
- 1-1-3- محمد تیجانی سماوی 218
- 1-3- کشور تونس 218
- اشاره 218
- - شخصیت علمی 218
- - زمینههای تحول فکری 219
- اشاره 220
- شیخ المضیره شیخ محمود ابوریه و... 220
- - علل گرایش به تشیع 220
- 1- نص بر خلافت 221
- 2- نزاع فاطمه سلام الله علیها و ابوبکر 222
- 3- علی سزاوارتر به پیروی 223
- 4- روایتهای وارده دربارهی وجوب پیروی از علی علیه السلام 225
- آثار: 227
- - محیط تربیتی 234
- اشاره 234
- 2-1-3- الهاشمی بن رمضان 234
- - رویارویی با حقایق تاریخ اسلام 235
- - زمینه های تحول فکری 235
- - شخصیت علمی 235
- - علل گرایش به تشیع 236
- - آشنایی با شخصیتی شیعی 236
- آثار: 237
- 2-3- کشور سودان 238
- اشاره 238
- - زمینه های تحول فکری 238
- 1-2-3- محمد علی المتوکل 238
- - شخصیت علمی 238
- اشاره 238
- 1- بالا بردن آگاهی در جامعه 239
- 2- گفتگو با شخصیتی شیعی 240
- 3- سختی های پژوهش و تحقیق 241
- - علل گرایش به تشیع 242
- 1- آگاهی نسبت به جایگاه اهل بیت علیهم السلام 242
- 3- دیدار اول با شخصیت شیعی 243
- 2- تمسک به دعا 243
- - ترس از گفتگو کردن با شیعه 244
- - پژوهش درخلال کتابها 245
- - اسلوب شگفت انگیز در گفتگو 245
- - دیدار های این گروه با شیخ 246
- تاثیر شدید از کتاب المراجعات 246
- - روشهای شیخ در طرح بحث ها 246
- 3-2-2- معتصم سید احمد 247
- آثار: 247
- اشاره 247
- - شخصیت علمی و تحول اندیشه 248
- - علت عدم گرایش به وهابیت 249
- 1- آشنایی با تشیع 250
- - زمینه های تحول فکری 250
- 2- جستجو در منابع اهل سنّت 251
- 3- عدم توجه علمای اهل سنت به برخی از احادیث 251
- 2– مطالعه کتب شیعی 252
- آثار: 252
- علل گرایش به تشیع 252
- 1-عدم دلیل قانع کننده 252
- - محیط تربیتی 255
- اشاره 255
- 3-2-3- عبد المنعم الحسن 255
- - شخصیت علمی 256
- - زمینه های تحول فکری 257
- 1- آشنایی با شخصیتی کامل 257
- - خطبه ی حضرت زهرا سلام الله علیها 258
- - علت گرایش به تشیع 258
- 2- عدم تسلیم نسبت به حق 258
- آثار: 260
- 3-3- کشور مصر 261
- اشاره 261
- - محیط تربیتی 261
- 3- 1-3- احمد راسم النفیس 261
- - شخصیت علمی و فرهنگی 261
- - جایگاه اجتماعی و سیاسی 262
- - شرایط اجتماعی و سیاسی 262
- 2- اتهام عمومی علیه تشیع 263
- زمینههای تحول فکری 263
- 1- انقلاب اسلامی ایران 263
- - علل گرایش به تشیع 264
- آثار: 264
- - آشنایی با کتب شیعه و مستبصرین 264
- مقاله: 265
- 1- آشنایی با شخصیت شیعی و خانواده وی 266
- - زمینههای تحول فکری 266
- - محیط تربیتی 266
- اشاره 266
- 2-3-3- صالح الوردانی 266
- 3- پژوهش در باره ی اسوه ی حقّ 267
- 2- آشنایی با کتب شیعی 267
- - علل گرایش به تشیع 268
- 1- ویژگی های میراث شیعه 268
- 2- جایگاه امام علی علیه السلام در نزد اهل سنت 268
- آثار: 269
- 3-پویایی فقه شیعه 269
- 3-3-3- الدمرداش بن زکی العقالی 276
- - شخصیت علمی 276
- اشاره 276
- - شخصیت اجتماعی، سیاسی 276
- 2- جستجوی حقایق و تفکر در عقاید 277
- - زمینههای تحول فکری 277
- 1- قرآن کریم 277
- علل گرایش به تشیع 278
- 1- نقص در فقه حنفی 278
- 2- معرفت نسبت به فقه امامیه 279
- 3- خواندن کتب شیعه 280
- آثار 281
- 4-3-3- سعید أیوب 283
- اشاره 283
- - شخصیت علمی 283
- 1- تفاوت تاریخ اسلام و تاریخ مسلمانان 284
- زمینه های تحول فکری 284
- 2- بررسی تاریخ اسلام 284
- - شناخت واقعه غدیر 285
- - علت گرایش به تشیع 285
- آثار 286
- اشاره 291
- فصل چهارم: مستبصرینی از قاره اروپا و آمریکا 291
- - شخصیت علمی 292
- 1-1-4- حامد الگار 292
- اشاره 292
- 1-4- کشور انگلستان 292
- - روحیه و فرهنگ مردم ایران 293
- - زمینه تحول فکری و علت گرایش به تشیع 293
- - شخصیت اجتماعی، سیاسی 294
- - جوایز و افتخارات 295
- آثار: 296
- - شخصیت علمی 298
- - سفر به ایران 298
- 1-2-4- محمد لگنهاوزن 298
- 2-4- کشور آمریکا 298
- اشاره 298
- - زمینه تحول فکری 299
- - مطالعه نهج البلاغه 299
- - آشنایی با اسلام 299
- - علت گرایش به تشیع 299
- آثار: 300
- اشاره 301
- - محیط تربیتی 301
- 1-3-4- رائول گنزالس (جعفر) 301
- 3-4- کشور اسپانیا 301
- - شخصیت علمی 302
- 1- پوچی کمونیسم 303
- - زمینه های تحول فکری 303
- 2- جمود مسیحیت 303
- 1- مطالعه کتب اسلامی 304
- - علل گرایش به تشیع 304
- 2- آشنا شدن با مسلمانان ایران 305
- آثار: 306
- - شخصیت اجتماعی 306
- اشاره 308
- فصل پنجم: نتایج بررسی علل استبصار 308
- 5 -1 - علت اول: اهل بیت علیهم السلام و جایگاه آنها 309
- اشاره 309
- 1-1-5- اهل بیت علیهم السلام از نگاه مستبصرین 311
- 2-1-5- تاثر از حضرت فاطمه ی زهرا سلام الله علیها 313
- 3-1-5- تأثر از قیام امام حسین علیه السلام 316
- 4-1-5- تفکر مستبصرین در مورد اهل بیت علیهم السلام 326
- 2-5- علت دوم: نقاط ضعف اهل سنت 328
- اشاره 328
- 1-2-5- منشاء نامگذاری اهل سنت و جماعت 334
- 2-2-5- وجود بسیاری از شکاف ها در مذهب اهل سنت 339
- 3-5- علت سوم: آشنایی با پیروان اهل بیت علیهم السلام 345
- 4-5- دلیل چهارم: شناخت شیعه و استواری استدلال های آن 355
- اشاره 358
- 1- کتاب المراجعات 358
- 5- 5 - دلیل پنجم: کتب شیعه و کتب مستبصرین 358
- 2- کتاب ثم اهتدیت 363
- 3- سایر کتب 365
- اشاره 368
- 6-5- سایر علل 368
- 1- مسئله جانشینی پیامبر: 368
- 2- قرآن و عقل 369
- 3- باز بودن باب اجتهاد نزد شیعه: 369
- 4- استقلال علما شیعه از حکومت ها 370
- اشاره 371
- الف - مصیبت یوم الخمیس 371
- 5 – آگاهی از برخی از وقایع مهم تاریخی: 371
- ب - واقعه غدیر خم 373
- فهرست منابع: 374
2- حوار: تجربه ی عملی در گفتگوی شیعی و سنی: این کتاب دربردارنده مجموعه ای از گفتگوها و مناظره های مولف و گروهی از علمای اهل سنت و جماعت است.
او در مقدمه ی این کتاب شکوفا شدن را آغاز گفتگو و مناظره می داند. هدفش از تألیف کتاب نشر و فرهنگ گفتگو بوده، به طوری که آن را حاصل تجربه شخصی اش دانسته است. گویا این مناظره ها و گفتگو ها در محیطی متفاوت از محیط فکری سودان، انجام پذیرفته است. زیرا جدال شیعه و سنی با تاخیر وارد آنجا شد. برطبق سخن وی علی رغم اینکه سال های کمی از ورود تشیع به سودان می گذشت، شایسته است که به تجربه اش اعتماد شود زیرا این تجربه از تجربه های شیعی دیگر متفاوت بوده است (همان، 469).
این اثر در سال 1419ق از سوی انتشارات دارالرساله و التفاض بیروت به چاپ رسید.
3-2-3- عبد المنعم الحسن
اشاره
وی از مستبصرین کشور سودان است که در سال 1969م در روستای «مسمار» واقع در شرق این کشور، در خانواده ای اهل تواضع و مالکی مذهب به دنیا آمد (موسوعه، 1424: 3/63).
- محیط تربیتی
پدرش امام و شیخ روستا بود و منزلت خاصی در بین ساکنان روستا داشت. زیرا او از نزدیکان و یاوران رهبر طریقه ی ختمیه (از طایفه های صوفیه ی بزرگ در سودان) بود. عبد المنعم در نُه سالگی پدرش را از دست داد، سپس