مشاهیر تشیع خواجه نصیرالدین طوسی صفحه 46

نابودی که در انتظارشان بود نجات دهد. شاید وجود او قوی ترین عامل برای حفظ میراث فرهنگ و تمدن ایرانی اسلامی بود.

اندیشه سیاسی خواجه نصیرالدین طوسی

رفتار خواجه نصیر در پیوستن به قلعه اسماعیلیان و سپس مغولان تابع اندیشه سیاسی او می باشد. رفتاری که موجب بحث های زیادی در ادوار بعد شد. و این سوال را مطرح کردکه چرا خواجه به اسماعیلیان یا مغولان نامسلمان پیوست.

اندیشه سیاسی مبتنی بر نظریه های سیاسی است. نظریه های سیاسی محصول نظام وار ذهن بشر هستند که با جستجو و تبیین، دلایلی برای مشروعیت قدرت دولت و توجیهی از حاکمیت ارائه می دهد؛ یعنی توجیهی از حقِ فرمان دادن و اطاعت کردن. نظریه های دولت در اسلام، هرکدام به نوعی کوشش می کنند قدرت دولت را مشروع جلوه دهند به گونه ای که فرمان و اطاعت، توام با حق و حقانیت تلقی شود.(1) این نظریه ها نظام های مشروعی می سازند که قدرت جادویی دارند و به مثابه فرشتگان محافظ دولت ها و به عنوان بازوی نامرئی انقیاد، با هرگونه شورش و عصیان مبارزه می کنند.(2)،(3)در این راستا خواجه نصیر با ارائه نظریه امامت خود مشروعیت لازم برای

1- داود فیرحی، نظام سیاسی و دولت در اسلام، تهران، سمت1382، ص12.
2- همان، ص13.
3- از این چند سطر ممکن است خواننده چنین برداشت کند که اسلام هر حکومت و دولتی را مشروع می داند چه به حق باشد و چه به ناحق و همین که دولتی در رأس یک کشور، حاکمیت را به دست گرفت؛ حق فرمان دادن دارد و مردم هم باید از او اطاعت کنند. پرواضح است اسلام، دولت و حکومتی که از مسیر الهی و با تأیید خدای تعالی حاکم گردد را حق فرمان دادن داده است و مردم هم در چنین حاکمیتی باید اطاعت کنند و در غیر این صورت، دولت مشروعیت ندارد. (محقق)