شیدای روح الله : سیری در زندگانی آیهالله حاج آقامجتبی حاج آخوند صفحه 165

جزاینها عوامل متعدد دیگری نیز، موجب بروز آتش جنگ گردیده است که از آن میان تلاش ها وتوطئه های گسترده رقیب ها ودشمنان داخلی وخانوادگی عبارس میرزا قابل ذکر است که گمان می کردند، با آغاز این جنگ که به شکستش یقین داشتند، عباس میرزا از مقام ولایت عهدی و نایب السلطنگی معزول خواهد شد.

نقش میرزا مسیح در قتل گریبای دوف

چنان که اشاره شد، جنگ دوم ایران و روسیه با امضاء قرارداد تحمیلی «ترکمانچای» در روز 5 شعبان 1243 ه-. ق متوقف گردید، درتهیه وتنظیم مواد و امضای این قرارداد از طرف روس ها ژنرال

پاسکیویچ - فاتح ایروان رسماً عامل بود، لیکن مشاور و خواهرزاده او به - الکساندرسرگئویچ گریبای دوف - درسخت گیری واعمال فشار برای تنظیم آن که صد در صد به زیان ایران وبه نفع روس ها بود، نقش اساسی وفراوان داشت. وبه همین دلیل بود که با سفارش کتبی ژنرال پاسکیویچ به تزار روس، او جایزه و تشویقی مهمی دریافت نموده(1)، وپس از پایان جنگ به عنوان وزیر مختار و ایلچی - سفیر- کشور فاتح روسیه به ایران آمد،

تا مواد قرارداد را به اجرا در بیاورد.

یکی از مواد این قرارداد تحمیلی و زورگویانه که دراثر ضعف و سستی وناآگاهی رجال حاکم ایران و شیطنت انگلیسی ها و زورگویی روس ها نوشته شده بود مربوط به مبادله اسراء بود.

ماده سیزدهم آن چنین است: «همه ی کسانی که از دوسوی در جنگ اسیر شده باشند، چه درجنگ اخیر وچه درجنگ سابق، هم چنین اتباع دو دولت که درهر دو مورد گرفتار شده باشند. به فاصله چهارماه آزادانه پس داده خواهند شد وپس از آنکه خوار وبار وچیزهای لازم را برایشان آماده کردند ایشان را به عباس آباد روانه خواهند کرد تا بدست