مهارت معلمی صفحه 165

درس، تیتر به روز انتخاب نمایند. در این خصوص خوب است تا با دقت در محتوای درس، تیتری که با مسائل و مشکلات و نیازهای جامعه و مخاطب ارتباط بیشتری دارد، انتخاب شود. وقتی تیتر و عنوان درسی خوب انتخاب گردد، به مخاطب این احساس دست می دهد که نکات و مطالب درس، همسو با نیازهای فعلی او و جامعه است.

همچنین این دقت را داشته باشیم که اگر می خواهیم مطالبی را بیان کنیم که چه بسا مخاطب از آن گریزان است یا چندان مشتاق شنیدن آن نیست، آن را در قالب تیترها و عناوین پوششی و استتاری مخفی نموده و مخاطب را گام به گام به آن مطلب اصلی هدایت نماییم. مثلاً اگر خواستیم راجع به کفن سخن بگوییم، از بحث لباس شروع کنیم: لباس نوزاد، لباس عروس، هدیه کردن لباس به دیگران، لباس احرام، لباس شهرت، لباس دادن به برهنه، لباس غصبی و بعد از توضیح هر یک از آنان به سراغ آخرین لباس که کفن است برویم؛ ولی اگر آغاز سخن خود را با کفن شروع کنیم، ممکن است مورد قهر و بی مهری شنونده قرار بگیریم.

19. آسان گویی

آسان گویی یکی از مهارت های مهمی است که معلم باید تلاش کند با آن آشنا شود و آن را

به کار گیرد. قرآن کریم خودش را آسان معرفی می کند: (یَسَّرْنَا الْقُرْآنَ)(1)؛ اما در جایی دیگر می فرماید که کتاب محکمی هستم: (کتاب احکمت آیاته)(2)؛ یعنی ساده است، ولی سست نیست؛ بلکه سخنان محکم و استوار است. وظیفه هدایتگران و معلمان این است که در کنار آسان گویی، متین و محکم تدریس کنند. حرف مستدل و آسان مثل میوه های رسیده ای است که در عین نرم بودن، پوسیده نیست.

زیر بنای حرف معلم باید علمی باشد. قرآن بارها از سخنی که بر مبنای علم نیست، انتقاد کرده است: (وَ لا تَقْفُ ما لَیْسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ)(3) و دستور داده است که سخن غیرعلمی را پیگیری

1- . (وَ لَقَدْ یَسَّرْنَا الْقُرْآنَ لِلذِّکْرِ فَهَلْ مِنْ مُدَّکِرٍ) (قمر: 17)؛ «و همانا ما قرآن را برای تذکّر و پندپذیری، آسان ساختیم، پس آیا پندپذیری هست؟»
2- . (الر کِتابٌ أُحْکِمَتْ آیاتُهُ ثُمَّ فُصِّلَتْ مِنْ لَدُنْ حَکِیمٍ خَبِیرٍ؛) (هود:1)؛ « الف لام را، [قرآن] کتابی است که آیات آن استوار گشته، آنگاه از جانب حکیمی آگاه شرح و تفصیل داده شده است.»
3- . (وَ لا تَقْفُ ما لَیْسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ إِنَّ السَّمْعَ وَ الْبَصَرَ وَ الْفُؤادَ کُلُّ أُولئِکَ کانَ عَنْهُ مَسْؤُلًا) (اسراء: 26)؛ «و از آنچه به آن علم نداری پیروی مکن، چون گوش و چشم و دل، همه اینها مورد بازخواست قرار خواهد گرفت.»