مهارت معلمی صفحه 249

قرآن در ده ها آیه به ما می آموزد که از سخنان خوب دیگران استفاده کنیم؛ حتی خداوندی که خالق است، توصیه های اخلاقی لقمان به فرزندش را برای بشر بازگو می کند. پیامبر اسلامn همین که متوجه شدند مردم منطقه ای با شیوه خاصی می جنگند، ده نفر را به آن منطقه فرستادند تا آن شیوه را بیاموزند و به مسلمانان یاد بدهند. یا در صدر اسلام هرگاه مسلمانان در جنگ پیروز می شدند و اسیر می گرفتند، آن حضرت می فرمود که اگر یک اسیر با سواد چند مسلمان بی سواد را آموزش دهد، او را آزاد می کنیم. پیغمبر اسلامn سخنان انبیای قبل و خاطرات بزرگان تاریخ را برای عبرت دیگران، بازگو می کردند.

18. سنجش خود با ترازوی قرآن کریم

چه خوب است آنهایی که در عرصۀ تعلیم و تربیت تلاش می کنند، گاهی خود را به آیات الهی عرضه کنند و خویش را بسنجند؛ چراکه بالاترین و بهترین راه شناخت آن است که انسان خود را به قرآن عرضه کند و فاصله خود را با آن بسنجد؛ اینکه آیا نمازش با خشوع است؟ آیا حق فقرا را می دهد؟ آیا ایثار دارد؟ آیا کارهای او خالصانه است؟ ترسو یا شجاع است؟ عاشق کار است یا از کار فراری است؟ تسلیم حق است یا لجوج؟ به هنگام شهوت و غضب بر خود کنترل دارد یا خیر؟ از معصوم و فقیه عادل پیروی می کند یا از مفسدین و مسرفین و ظالمین؟ از تلاش های او چه افرادی بهره می برند؟ آیا در راه «تعاونوا علی البر» است یا «تعاونوا علی الاثم و العدوان»؟

اگر حفظ و هدایت خدا نباشد، همه می لنگند و به ضعف عقل و دین خود پی می برند. عرضه به قرآن، بهترین راه است؛ همان گونه که وظیفه داریم روایات اهل بیتb را به قرآن عرضه کنیم، اگر ضد قرآن بود، بر دیوار بزنیم، چراکه روایتی جعلی است، ولی اگر طبق قرآن بود، با آغوش باز آن را بپذیریم.

19. توجه به آفات علم و پرهیز از آن

علم آفاتی دارد که در روایات به آن اشاره شده است. این بحث از مباحث بسیار مهم و مورد ابتلاست که در قسمت پایانی کتاب، به صورت ویژه به بررسی آن خواهیم پرداخت.

مسئله «آفت شناسی» در علوم طبیعی، علم مهمی و در علوم اخلاقی، علم مهم تری است.