نیم قرن تدریس و تبلیغ حجت الاسلام والمسلمین محسن قرائتی صفحه 101

شنیدن حق قرار گیرد و همان گونه که قرآن می فرماید، از طیّبات بخورید و بعد می گوید عمل صالح انجام دهید یا خداوند به حضرت آدم علیه السلام می گوید هر چه می خواهی بخور ولی، این میوه را نخور. . . در همه این نمونه ها بسترسازی به چشم می آید.

از نظر روانی و تربیتی، برای تأثیر بهتر برمخاطب، باید زمینه سازی کرد. خدای تعالی قبل از شروع قصّه یوسف، مقدّمه چینی می کند. «نَحْنُ نَقُصُّ عَلَیْکَ أَحْسَنَ الْقَصَصِ؛ بهترین داستان را بر تو بازگو می کنیم»( یوسف/ 3) یا این که در قرآن کریم، هشتاد ونه مرتبه خطاباتی با «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا» که بیانگرنوعی احترام است، آمده و پس از آن دستوری برای انجام یا ترک کاری صادر شده است. (1)در

اعمال عبادی هم این گونه است؛ وضو، اذان واقامه، مقدماتی هستند که انسان را برای نماز آماده می کنند یا در زیارت؛ غسل زیارت، ذکر در مسیر و اذن دخول، مقدمات آماده کننده زیارتند.»

از روشهای خوب حاج آقای قرائتی، بهره­گیری از زمینه سازی و مقدمه چینی است. ایشان در موارد متعددی، به جای عجله در بیان نکته و پیامی که در نظر دارد، با بهره گیری از زمینه سازی، وبا چینش دقیق، مخاطب را به صورت گام به گام، به آن پیام اصلی که مدّ نظردارد، هدایت می­کند.

دونمونه:

الف) نمونه اول: «. . . کلمات حق، همچون شکر است؛ ولی همین شکر را اگر در گلوی بچه بریزیم، امکان دارد خفه شود. باید شکر تبدیل به شربت شود تا برای همه افراد قابل استفاده و تحمّل شود. گاهی بیان حق نیاز به زمینه سازی دارد. اینجانب از لطف خدا، تقریباً بیش از دو هزار ساعت در رادیو و تلویزیون جمهوری اسلامی صحبت کرده ام. برای بیان بعضی بحثها از قبل زمینه سازی می کنم. از خاطرم نمی رود زمانی که می خواستم درباره روایات کفن صحبت کنم، فکر کردم که بعضی از مردم، حوصله شنیدن این گونه حرفها را ندارند. پس، زمینه را این گونه