نیم قرن تدریس و تبلیغ حجت الاسلام والمسلمین محسن قرائتی صفحه 120

8 . ترجمه کلمه به کلمه (آسان نشان دادن کلمات)

از شیوه­های حجه الاسلام قرائتی، این است که معمولا آیات و روایات را به صورت کلمه به کلمه ترجمه نموده و با توجه به آشنایی مخاطب با برخی کلمات، ترجمه را برای آنها آسان جلوه میدهد. ایشان، در برخی مواقع که کلمات به نسبت آسان باشد، در ترجمه از مخاطب استفاده می­کند و با این کار هم کلاس را دو طرفه می کند و هم با آسان نشان دادن مطالب، شوق مخاطب را به فراگیری بیشتر می نماید. دو نمونه ازآیات و یک نمونه از روایات:

الف) نمونه اول: ماجرای غدیر: «یا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ» (مائده/ 67) و بعد «وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ» اگر انجام ندهی «فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ» بعد «وَ اللَّهُ یَعْصِمُکَ مِنَ النَّاسِ» ترجمه آیه را برایتان بگویم: «یا أَیُّهَا الرَّسُولُ» یعنی چه؟ یعنی ای رسول. «بَلِّغْ» یعنی چه؟ یعنی ابلاغ کن، «ما أُنْزِلَ» یعنی آنچه نازل شده، «مِنْ» یعنی از، «رَبِّکَ» یعنی از طرف خدا. ای رسول ابلاغ کن آنچه را که از طرف خدا نازل شد، آنچه را که به تو گفتم که به مردم بگو، بگو «وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ» اگر نگویی و انجام ندهی، «فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ»رسالت خدا را انجام نداده ای.

ب) نمونه دوم: «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا اجْتَنِبُوا کَثیراً مِنَ الظَّنِّ إِنَّ بَعْضَ الظَّنِّ إِثْمٌ وَ لا تَجَسَّسُوا وَ لا یَغْتَبْ بَعْضُکُمْ بَعْضاً أَ یُحِبُّ أَحَدُکُمْ أَنْ یَأْکُلَ لَحْمَ أَخیهِ مَیْتاً فَکَرِهْتُمُوهُ وَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ تَوَّابٌ رَحیمٌ» (حجرات/ 12)

فکر می کنم، چند کلمه این آیه را ایرانی ها بلدند؛ «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا» را می دانید یعنی چه. معنای«اجْتَنِبُوا» را هم می دانید. «کَثیراً» را هم می دانید، یعنی چه، «الظَّنِّ» هم می دانید یعنی چه، سوء ظن، تجسس، هم شنیده اید، «لا تَجَسَّسُوا»، «بَعْضَ» هم فارسی است. «لَحْمَ» یعنی گوشت «أَخیهِ» یعنی چه؟ «اخوت» را هم می دانید یعنی چه «مَیْتاً»: مرده، «کراهت»؛ می گویند: فلانی

کراهت دارد یعنی بدش می آید، «اتَّقُوا اللَّهَ» یعنی تقوا داشته باشید، «إِنَّ اللَّهَ تَوَّابٌ رَحیمٌ» هم می دانید یعنی چه، این از آن آیه هایی است که بچه های راهنمایی کلماتش را می دانند. حالا که تک تک کلمات را بلد هستید، ما یک بار ترجمه کنیم، بعد نکات این آیه را بیرون بکشیم.