نیم قرن تدریس و تبلیغ حجت الاسلام والمسلمین محسن قرائتی صفحه 136

هستند یا روی تخته نوشته شده، را با هم تکرار کنند یا در کلاس­های خود، برخی آیات، روایات و شعرها و ضرب المثلها و مطالب و مفاهیمی که مردم با آن مأنوس بوده و در ذهن دارند، را به صورت ناقص می­خواند و برای تکمیل آن از مخاطبانش کمک می گیرد. ایشان علت این کار را در کلاسی این گونه بیان فرمودند:

«اینکه می گویم: "بخشی را من می گویم و بخشی را شما بگویید." این فن معلمی من است، معلم باید بعضی حرفهایش را ناقص بزند ؛ مقداری را خودش و مقداری را مخاطبانش بگویند تا علاوه بر تعامل و مشارکت در گفتگو، مخاطب نیز در کلاس سر حال و با توجه باشد.» این کار در کلاسها، به صورت فراوان از ایشان دیده می شود؛ در اینجا، چند نمونه را ارائه می کنیم:

- اما آگاهی، نصفش را من می خوانم و نصفش را شما «هَلْ یَسْتَوِی الَّذینَ یَعْلَمُونَ وَ الَّذینَ لا یَعْلَمُونَ» (زمر/ 9)

- یکی از داستان ها، داستان نوح با پسرش است که قصه اش را می دانید. حالا نصفش را من می خوانم و نصفش را شما بخوانید. پسر نوح با بدان بنشست خاندان نبوتش گم شد

- پیغمبر ما به علی بن ابیطالب گفت: نصفش را من می گویم. نصفش را شما بگویید. «أَنْتَ مِنِّی بِمَنْزِلَهِ هَارُونَ مِنْ مُوسَی» (بحارالانوار/ ج 5/ ص 69) و... .(1)

6. تذکّر و یادآوری نعمتها

هم تعلیم جاهل وظیفه مبلّغ و معلّم است و هم تنبیه غافل. زندگی روزمره، چه بسا انسان را دچار خواب غفلت نماید، لذا انسان پیوسته نیاز به یادآوری و تذکر دارد؛ از شیوه های مهم ومجرّب در عرصه ی تعلیم و تبلیغ، بهره­گیری از تذکّر و تنبیه و هوشیار کردن مخاطبان است. این روش، شیوه ای قرآنی است و از سفارشهای الهی، یادآوری از نعمت ها و آلاء است؛ «فَاذْکُرُوا آلاءَ اللَّهِ لَعَلَّکُمْ