نیم قرن تدریس و تبلیغ حجت الاسلام والمسلمین محسن قرائتی صفحه 69

یادآوری آتش جهنم به عقیل، میله ای را داغ کرده و نزدیک دست او می برد.»(1)

حجه الاسلام قرائتی، در تدریس و تبلیغ، برای عینیت بخشی به مفاهیم از حرکات نمایشی استفاده می­کند و تا جایی که بتواند یک مفهوم را به صورت ملموس، عملی و نمایشی ارائه دهد، هرگز به کلام خالی اکتفاء نمی­کند؛ بلکه عموما پیام کلامی خود را با یک عنصر غیر کلامی پیوند می زند. مناسب کردن صدا و آهنگ سخن با کلمات و جملاتی که بیان می نماید وحرکات دست وچشم و انجام برخی حرکت ها به صورت عملی از جمله کارهایی است که به فراخور شرایط و اقتضائات، به صورت حکیمانه از ایشان صورت می گیرد؛ همچنین، در شرایط بسیاری، تُن صدا و سبک ادای کلمه یا جمله، حرکات مناسب چشم و ابرو که هماهنگ با کلام ایشان است، حالتی ایجاد می نماید که مخاطب را جذب می نماید. به عنوان نمونه:

الف) نمونه اول: زمانی خواستند در خصوص علم امام زمان علیه السلام در سنین کودکی مطالبی را بیان نمایند، اطرافیان را خطاب می کنند که فِلَش دارید؟ و منتظر می مانند تا فردی فِلَش را به ایشان بدهد و سپس فِلَش را بالا می گیرد تا همه ببینند و بعد با این وسیله ای که برای هم محسوس و ملموس است و کارایی آن را می دانند، رو به جمع توضیح می دهد که شما اطلاعات چندهزار کتاب را به راحتی از کامپیوتر روی این فِلَش می ریزید. آیا خدای تعالی قدرت ندارد تا علوم را در اختیار امام علیه السلام قرار دهد؟

ب) نمونه دوم: وقتی خواستند آیه شریفه «وَ یَوْمَ یَعَضُّ الظَّالِمُ عَلی یَدَیْهِ یَقُولُ یا لَیْتَنِی اتَّخَذْتُ مَعَ الرَّسُولِ سَبیلاً»(2)

را توضیح بدهند، فرمودند که وقتی انسان ناراحت می شود انگشت حسرت به دهان می گیرد؛ در همین جا عملا انگشت حسرت به دهان گرفتند تا مخاطب ببیند. سپس فرمودند وقتی ناراحتی اش بیشتر