امام بخاری و جایگاه صحیحش صفحه 117

طاوس قال: قالت عائشه: اوهم عمر إنما نهی رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم قال: لا تتحروا بصلاتکم طلوع الشمس ولا غروبها فإنها تطلع بین قرنی شیطان؛(1) طاووس

می گوید: عائشه گفت: عمر بن خطاب توهم و خطا کرده است. همانا پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم تنها فرمودند: زمان طلوع و غروب خورشید را برای نماز خود انتخاب نکنید، همانا خورشید بین دو قرن شیطان طلوع می کند. البانی و شعیب ارنؤوط نیز مضافا بر مسلم، سند این خبر را صحیح دانسته اند.

ابن حزم از ابن عباس نیز نقل کرده که گفته است: اگر می خواهی تا غروب خورشید می توانی (نافله) بخوانی. و ابن حزم می گوید: نظر عمر نیز چنین بوده است، ولی او به جهت این که مردم هنگام غروب، نماز نخوانند، مطلقا پس از عصر آن ها را نهی می کرد، ولی عمل عمر هیچ حجیتی ندارد. (2) ابن حزم با سند صحیح از بلال نیز نقل کرده که گفته است: (پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم) از خواندن نماز (نفل) نهی نفرمود، مگر به هنگام غروب خورشید. (3) سپس ابن حزم هفده نفر از صحابه از جمله خلفای ثلاثه و امیرالمؤمنین علیه السلام و ام سلمه و... را اسم می برد که همگی خواندن نماز پس از عصر را جائز دانسته اند و... .

با این بیان واقعیت زمان نهی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم از نماز نافله روشن گشت. همچنین روشن شد که برخی از صحابه مانند خیلی از موارد دیگر، سخنان پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم را نادرست فهمیده و آن را غلط به جامعه اسلامی منتقل می کرده اند.

1- صحیح مسلم، کتاب صلاه المسافرین وقصرها، باب: لا تتحروا بصلاتکم طلوع الشمس ولا غروبها، ج 1، ص 571، ح 833؛ مسند احمد، ج 6، ص 124، ح 24975؛ سنن نسائی المجتبی، کتاب المواقیت، باب: النهی عن الصلاه بعد العصر، ج 1، ص 278، ح 570 با دوسند.
2- المحلی ابن حزم، ج 2، ص 274 و275.
3- المحلی ابن حزم، ج 3، ص 4.