امام بخاری و جایگاه صحیحش صفحه 154

در کتب روایی اخباری وارد شده است که رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم بر خفین مسح

می کرده اند، ولی اشکالی که بر این حدیث مغیره و امثال آن وارد است این است که این اخبار در بین امت اسلامی به عنوان یک حکم شرعی پخش گشته است، حال آن-که

با نزول حکم وضو در قرآن، حکم مسح بر خفین نسخ شده است و دیده نشده که رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم پس از نزول آیه وضو، به خفین مسح نموده باشند. احادیث زیر این حقیقت را ثابت می کند:

1. مقسم ان ابن عباس اخبره قال: أنا عند عمر حین سأله سعد و ابن عمر عن المسح علی الخفین فقضی عمر لسعد فقلت: یا سعد قد علمنا أن النبی مسح علی خفیه ولکن أقبل المائده أم بعدها؟ قال: لا یخبرک أحد أن النبی مسح علیهما بعدما انزلت المائده. فسکت عمر. ثم قال البیهقی: أخبرنا بصحه ذلک أبومحمد عبد الله بن یحیی بن عبد الجبار السکری ببغداد؛(1) ابن عباس می گوید: نزد عمر بودم. زمانی که سعد و ابن عمر از او در باره مسح بر خفین سؤال کردند و عمر به نفع سعد حکم کرد (و آن را جائز دانست)، ابن عباس گفت: ای سعد ما می دانیم که پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم به خفین مسح نمود، ولی آیا قبل از (نزول) مائده بود یا پس از آن؟ کسی نمی تواند به تو خبر دهد که آن حضرت بعد از مائده بر خفین مسح نموده باشند. پس عمر ساکت ماند. بیهقی می-گوید: سکری در بغداد از صحت این خبر به من خبر داد.

سند این حدیث صحیح و رجال آن رجال صحاح سته هستند جز خصیف و او توثیق شده و ابن حجر و ذهبی اورا صدوق خوانده اند، ولی شعیب ارنؤوط بدون دلیل و اشاره به ضعف سند، این حدیث را ضعیف خوانده و در هر صورت دروغ گفته است؛ زیرا اگر این خبر را به خاطر خصیف تضعیف کرده باشد دست به تناقض زده چون در موارد فراوان در حاشیه مسند احمد احادیثی را که در سند آن خصیف است صحیح، حسن و خیلی خوب خوانده است.