امام بخاری و جایگاه صحیحش صفحه 194

ابن حجر نیز در فتح الباری در شرح این حدیث روایت کرده است. بنابر این، مطالبی که در روایات مورد بحث به آن حضرت نسبت داده شده که حضرت صلی الله علیه و آله و سلم فرموده باشند: «خداوند مرا مخیر کرده و اگر بدانم که بیشتر از 70 بار استغفار کنم، خواهد پذیرفت، این کار را خواهم کرد» و یا «بیش از هفتاد بار استغفار خواهم کرد» و امثال آن، قطعا از اکاذیب است و لذاست که محدثین اهل سنت نیز بر بی اساسی این حدیث حکم کرده اند.

مطلب مهم دیگر این است, چنان که ابن حجر نیز نقل کرده قرطبی گفته است: این که عمر گفت: خدا تو را از نماز خواندن بر منافقین نهی کرده:

لَعَلَّ ذَلِکَ وَقَعَ فِی خَاطِر عُمَر فَیَکُون مِنْ قَبِیل الْإِلْهَام، وَیَحْتَمِل أَنْ یَکُون فَهِمَ ذَلِکَ مِنْ قَوْله: (مَا کَانَ لِلنَّبِیِّ وَاَلَّذِینَ آمَنُوا أَنْ یَسْتَغْفِرُوا لِلْمُشْرِکِینَ)؛ شاید این در قلب عمر واقع شد و از قبیل الهام خواهد بود و احتمال دارد این مطلب را از این آیه فهمید: «پیامبر و اهل ایمان نباید برای مشرکین طلب استغفار کنند».

پاسخ این که اولا: الهام شدن نهی از نماز بر منافقین که بعدا واقع خواهد شد بر عمر بن خطاب در توجیه توهین بر پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم خود دلیل بر عجز است که به جای اعتراف بر کذب بودن چنین اخبار بی اساس اتخاذ شده است.

ثانیا: عمر بن خطاب ساده ترین احکام را که حتی با صراحت در قرآن بیان شده است درک نمی کرد مانند حکم تیمم، کلاله, اب و ... چه رسد به این که بتواند در برابر پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم از آیات دیگر مطلبی را استنباط کند. البته ابن حجر نیز همین نظریه دوم قرطبی را تأیید کرده است.

علت ظهور اخبار موافقات برای عمر بن خطاب

چنان که در بخش «آشنایی با برخی از روایات صحیح بخاری» خواهد آمد محدثین و علمای اهل سنت اعتراف کرده اند که با امر معاویه در برابر هر فضیلتی که امیرالمؤمنین