امام بخاری و جایگاه صحیحش صفحه 240

زهری و قرض

حدثنا الولید الموقری، قال: قیل للزهری: إنهم یعیبون علیک کثره الدین، قال: وکم دینی؟ قیل: عشرون ألف دینار، قال: لیس کثیرا وأنا ملئ لی خمسه أعین کل عین منها ثمن أربعین ألف دینار؛ (1) به زهری گفته شد: فراوانی بدهی تو را به تو عیب می-گیرند. گفت: چه قدر قرض دارم؟ گفته شد: بیست هزار دینار. گفت: زیاد نیست... .

الزهری، قال لهشام: اقض دینی، قال: وکم هو؟ قال: ثمانیه عشر ألف دینار، قال: إنی أخاف إن قضیتها عنک أن تعود، فقال: قال النبی صلی الله علیه و آله و سلم: «لا یلدغ المؤمن من جحر مرتین» فقضاها عنه. قال: فما مات الزهری حتی استدان مثلها. فبیعت شغب، فقضی دینه؛(2) زهری به هشام بن عبدالملک گفت: قرض مرا ادا کن. هشام پرسید: چقدر است: گفت: هجده هزار دینار. گفت: من می ترسم که این کار را بکنم و تو باز دو مرتبه با چنین درخواست به من مراجعه کنی. زهری گفت: پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: مؤمن از یک سراخ دو بار گزیده نمی شود. پس هشام قرضش را ادا نمود. راوی می گوید: زهری از دنیا نرفت، مگر این که همان مقدار را باز قرض کرد... .

در این خبر حتی هشام ظالم، زهری را به یاد خدا و تقوا وادار می کند، به جای

این که او چنین کار را انجام دهد.

سعید بن عبد العزیز می گوبد: همانا هشام بن عبدالملک هفت هزار قرض زهری را پرداخت و سپس به زهری گفت: دیگر چنین کاری را تکرار مکن. زهری گفت: ای امیرالمؤمنین... پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم فرموده اند: مؤمن از یک سراخ دو مرتبه گزیده نمی شود.(3)

رجاء بن أبی سلمه می گوید: هشام چهار هزار دینار از بدهی زهری را پرداخت و

1- سیر اعلام النبلاء، ج 5، ص 340.
2- سیر اعلام النبلاء، ج 5، ص 342.
3- تاریخ بن عساکر، ج 55، ص 372.