امام بخاری و جایگاه صحیحش صفحه 269

کرمانی، ابوشهبه و موسی شاهین نیز تأکید کرده اند که این زیاده از جانب زهری است نه عبارت حدیث و پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم ایمان کامل و یقین مطلق داشت. چگونه ممکن است چنین اتفاق برایش پیش آید و... غلط بودن عمل بخاری را که آن را جزء حدیث وانمود کرده، بیان کرده اند.(1) و دیگران نیز اعتراف کرده اند که این زیاده، سخن زهری است، نه عبارت حدیث. این عمل هم جایگاه امانت داری زهری را بیان می کند و هم از مقدار آگاهی بخاری حکایت دارد که چنین خرافات را نسبت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم روا دیده و نقل کرده است.

20. مغیره بن مقسم الضبی متوفای 133

اشاره

امام بخاری هفده حدیث از مغیره روایت کرده که دو حدیث آن از ابراهیم است.

ذهبی می گوید: کان عثمانیا یحمل بعض الحمل علی علی. کان مغیره یدلس؛(2) او عثمانی بود و امیرالمؤمنین علیه السلام را دشنام می داد و مدلس نیز بود.

قال بن حبان: کان مدلسا وقال إسماعیل القاضی: لیس بقوی فیمن لقی لأنه یدلس فکیف إذا أرسل.(3) ضعف احمد روایته عن ابراهیم فقط؛(4) خلاصه این که مغیره مدلس بوده واحمد بن حنبل احادیث او را از ابراهیم نخعی تضعیف کرده است. چنان که گذشت دو حدیثی که امام بخاری از مغیره روایت کرده از ابراهیم است و این حدیث او از ابراهیم و پنج حدیث دیگرش معنعن است. پس علاوه بر این که مغیره ناصبی است، ولی تنها به جهت مدلس بودنش هفت حدیث معنعنش در صحیح بخاری

1- الکوکب الدری، ج 24، ص 359؛ سیره النبویه فی ضوء القرآن والسنه، ج 1، ص265؛ فتح المنعم شرح صحیح مسلم، ج 2، ص 337.
2- سیر اعلام النبلاء، ج 6، ص 12، رقم5. تاریخ الاسلام وتذکره الحفاظ، شرح حال مغیره.
3- تذکره الحفاظ ذهبی، ج 1، ص 143، رقم 136؛ سیر اعلام النبلاء ذهبی، ج 6، ص 12، رقم 5.
4- تذکره الحفاظ، ج 1، ص 143، رقم 136؛ میزان اعتدال ذهبی، ج 4، ص 165، رقم 8723؛ سیر اعلام النبلاء، ج 6، ص 125.