امام بخاری و جایگاه صحیحش صفحه 5

فصل اول: شخصیت امام بخاری و جایگاه صحیح

شخصیت و نشأت زندگی علمی

امام بخاری، محمد بن اسماعیل بن ابراهیم بن مغیره، شوال سال 194 ﻫ. ق. در بخارا متولد شده است. ادعا کرده اند که در ده سالگی حفظ حدیث بر او الهام شده و از همان زمان شروع به حفظ نموده و در سال 256 هجری از دنیا رفته است.(1) او برای طلب حدیث به حجاز، شام، مصر، الجزیره، بصره، کوفه، بغداد ونیشابور سفر کرده و به کوفه و بغداد بسیار وارد شده است. او از جهت مذهب و فقه، مباحث فقهی خود را بنابر گفته ابن حجر از امام شافعی و ابوعبید گرفته است.(2) و لذا سبکی او را در طبقات شافعی ها ذکر کرده است، ولی ابن قیم بخاری و برخی محدثین دیگر را مقلد محض احمد بن حنبل دانسته است و ابن ابویعلی نیز او را در طبقات حنابله آورده است. (3)

جایگاه صحیح و علت تألیف

امام بخاری گفته است: صد هزار حدیث صحیح و دویست هزار حدیث غیر صحیح در حفظ داشتم.(4) وی می گوید: احادیث این کتاب را از بین ششصد هزار حدیث انتخاب کردم و آن را در شانزده سال نگاشتم و بین خود و خدا حجت قرار دادم.(5) باز می گوید: در این کتاب تنها احادیث صحیح را وارد کردم و احادیث صحیح دیگر را نیز به جهت طولانی نشدن کتاب ترک نمودم.(6)

1- سیر اعلام النبلاء ذهبی، ج 12، ص 393.
2- فتح الباری ابن حجر، ج 1، ص 213.
3- طبقات الحنابله ابن ابی یعلی ج 1، ص 106.
4- طبقات الشافعیه الکبری سبکی، ج 2، ص 160؛ سیر اعلام النبلاء، ج 12، ص 415. البته واقعیت ها این ادعا و امثال آن را رد می کند.
5- سیر اعلام النبلاء ذهبی، ج 12، ص 402؛ طبقات الشافعیه الکبری، ج 2، ص 162.
6- طبقات الشافعیه الکبری سبکی، ج 2، ص 162؛ سیر اعلام النبلاء، ج 12، ص 402.