امام بخاری و جایگاه صحیحش صفحه 521

داستان افک

داستان افک از جمله اخباری است که بخاری آن را 29 بار در صحیحش(1) تکرار کرده است و در مورد این داستان مطالب عجیب و غریب فراوان در کتاب ها وارد شده است. چون اصل این داستان در «صحیح بخاری» و کتب دیگر خیلی مفصل و طولانی است ما از ذکر متن کامل آن خودداری کرده و در ضمن بررسی به مطالب مهم آن اشاره خواهیم کرد. در این داستان به پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم و اکثر صحابه توهین های عجیب شده و در واقع تمام آن ها افراد دور از فکر و اندیشه معرفی شده اند.

1. در زمان این داستان، ام المؤمنین عائشه دوازده سال داشته است.(2)

2. داستان افک و نزول آیه تیمم و داستان عبدالله بن ابی منافق همه در غزوه بنی مصطلق اتفاق افتاده است. (3)

3. داستان غزوه بنی مصطلق را واقدی در «مغازی، ج 1، ص 406 و497» از عمر بن خطاب، طبری در «تاریخ، ج 2، ص 262 و264» از زید و عائشه و عاصم بن عمر بن قتاده، و ابن هشام در «سیره، ج 3، ص 757» از عائشه و عاصم و عبدالله بن ابی بکر، و عمر بن شبه در «تاریخ المدینه، ج 1، ص 349 و373 و374» از زهری و عمر مولی عفره و از لیث نقل کرده اند و در نقل هیچ یک از این افراد اشاره ی به داستان افک و نزول آیه ی تیمم در این غزوه نشده است و داستان افک در خبر دیگر تنها از ام-المؤمنین عائشه نقل شده است.

1- صحیح بخاری، کتاب المغازی، باب: حدیث الافک، ج 4، ص 1517، ح 4141 و ح 2453، 2494، 2518، 2542، 2723، 3208، 3338، 3801، 3910، 3914، 3912، 3915، 4413، 4414، 4472، 4473، 4474، 4477، 4478، 4479، 4550، 5798، 6285، 6301، 6935، 6936، 7061، 7106.
2- سیر اعلام النبلاء، ج 2، ص 546، رقم 115.
3- طبقات الکبری ابن سعد، ج 2، ص 65.