امام بخاری و جایگاه صحیحش صفحه 72

است که اکنون به برخی از این افراد اشاره می کنیم.

رجال شیعه در «صحیح بخاری»

ذهبی در مورد علی بن هاشم(1) می گوید: ابن معین و غیرش او را ثقه دانسته اند و ابوداود گفته است: او ثبت و شیعه است و بخاری او را ترک کرده است. بخاری از روایت حدیث رافضه فراوان اجتناب می کند، گویا او از تقیه ای آن ها می ترسد، ولی او را نمی بینیم که از قدریه و خوارج و جهمیه اجتناب داشته باشد.(2) (البته باید توجه داشته باشیم که بخاری از علی بن هاشم در «ادب المفرد، ح551 و یا 569» در برخی چاپ ها، حدیث روایت کرده است.)

این سخن ذهبی را نقل کردیم تا روشن گردد که منظور از رافضه در زبان آن ها همان شیعه است و در مقام طعن و اتهام بی جا عبارت رافضی را در مورد پیروان مکتب اهل بیت علیهم السلام به کار می برند. و همچنین دلیل دیگر بر این که شیعه در تعبیر اهل سنت به پیروان مکتب اهل بیت علیهم السلام و معتقدین به امامت و رهبریت اهل بیت اطلاق می شود، این است که اولا: برای نمونه در باره علی بن هاشم نیز در شرح حالش در «تهذیب التهذیب» تنها گفته اند که او شیعه و برخی شیعه ای غالی گفته اند و کسی او را رافضی نگفته است. ثانیا: امروزه به خصوص وهابی ها هر جا نتوانستند احادیث فضائل اهل بیت علیهم السلام را تضعیف کنند، وجود رجال شیعه در سند آن را که حتی از بزرگان محدثین هستند، علت ضعف قرار می دهند و می گویند: این در تأیید مذهبش است و... . البته ما دلائل بیشتر در باره شیعیان در کتاب «امام علی و شیعیانش» ذکر کردیم که نیاز به ذکر آن ها در

این جا نیست و برای اشنایی بیشتر به آن مراجعه شود.

با این بیان اکنون ببینیم که بخاری از کسانی که آن ها را کافر و بدتر از یهود و نصاری دانسته