تفسیر متقین در قرآن و حدیث صفحه 63

رَهْبَهً فَتِلْکَ عِبادَهُ الْعَبِیدِ وَاِنَّ قَوْماً عَبَدَاللّهَ شُکْراً فَتِلْکَ عِبادَهُ الْاَحْرارِ؛ (1) گروهی خدا را به امید بخشش پرستش می کنند، این عبادت بازرگانان است و گروهی خدا را از روی ترس از جهنم و عذاب عبادت می کنند که این عبادت بردگان است و گروهی خدا را از جهت عظمت خدا می پرستند؛ این پرستش آزادگان است». این سه نوع عبادت در همه زمان ها و در بین افراد مختلف وجود داشته و دارد، در این کلام نورانی مراحل عبادت از جهت عبادت خالصانه و غیر آن تقسیم شده، عبادت اَحرار مخصوص خواص انبیاء و اولیاء الهی ومؤمنان است.

متقین؛ دعوت شدگان به بهشت

هر شیء حامد و ساجد خداوند است، ولی زبانها و گفتار مخلوقا ت قابل تفهیم نیست. اولین دعوت شدگان به بهشت بعداز انبیا و معصومین مُتّقین هستند. در زیر پرچمِ متقین، عابدان، مجاهدان، عالمان، شهیدان، و همه پاکان قرار دارند آنان عمرشان را به عبادت و جهاد و شهادت سپری کردند.

پیامبرصلی الله علیه وآله در این باره فرمودند: «کُلُّ کَلامٍ لایبدَأ فِیهِ بالحَمدِ فَهُوَ اَقطَع؛(2) هر کلامی که در ابتدایش حمد نباشد منقطع خواهد بود». حامد ان همان مؤمنان هستند. مردی از امام علی علیه السّلام درباره تفسیر الحمد لله ربِّ العالمین سؤال کرد. فرمودند: «اَلْحَمْدُ لِلّهِ هُوَ أَنْ عَرَفَ عِبادُهُ بَعْضَ نِعَمِهِ عَلَیهِم جُمْلاًاِذْ لایقْدِرُونَ عَلی مَعْرِفَتِهِ جَمِیعاً بِالتَّفْصِیلِ؛ (3) حمد خداوند آن است که بنده به

1- نهج البلاغه، حکمت 237.
2- بحار، ج90، ص226.
3- تفسیر نور الثقلین، ج1، ص15.