اندیشه سیاسی، اجتماعی امام خمینی رحمه الله صفحه 12

شده جامعه سیاسی است و از سوی دیگر با نظریات جامعه شناسی مرتبط است که مجموعه ای از راه حل های علمی معطوف به مسائل و بحران های (1) سیاسی - اجتماعی است. بدین لحاظ، هنر اندیشمند سیاسی، ایجاد تعامل منطقی، عقلانی و منسجم، بین دوحوزه باورها و بحران ها، نظری و عملی، ذهن و عین، حقایق و واقعیت ها، اعتقادات و الزامات زمان، جامعه آرمانی و جامعه زمینی، است؛ بنابراین، لازمه تولید اندیشه سیاسی، ابتدا فهم و درک دوحوزه ارزش ها و بحران های سیاسی و در مرحله بعد ایجاد تعامل مستدل بین این دو است؛ لذا در طول تاریخ، اندیشمندان سیاسی همواره تک ستاره گانی اند که مشکلات و بحران های زمان را از درون میراث فرهنگی بازخوانی منطقی می کنند و طرحی نو در زندگی سیاسی می اندازند و در نهایت الگویی کارآمد برای جامعه بحران زده عرضه می کنند. برای مثال اندیشه مشروطه اسلامی علامه نائینی یا مشروعه اسلامی شیخ فضل الله نوری برای بحران مشروعیت نظام قاجاری یا اندیشه جمهوری اسلامی امام خمینی برای بحران مشروعیت نظام پهلوی، دارای مشخصات و ویژگی فوق است.

5. مفهوم اندیشه سیاسی امام خمینی

ماهیت اندیشه سیاسی امام خمینی چیست و مؤلفه ها و مبانی آن کدام است؛ آیا عمل سیاسی امام بر پایه اندیشه سیاسی ثابت، مبتنی بود؛ مبادی و مخازن اندیشه سیاسی ایشان چیست؛ بین اندیشه سیاسی امام با کلام، فلسفه، فقه و روش اجتهاد وی چه نسبتی دارد؟ سؤالات فوق و دیگر سؤالات از جمله مهمترین پرسشهای نظری و مبنایی این نوشتار است.

برای فهم اندیشه سیاسی امام خمینی ذکر چند نکته ضروری است.