اندیشه سیاسی، اجتماعی امام خمینی رحمه الله صفحه 234

داشتن فریضه یا فرایض و یا از بین رفتن منکر یا منکراتی گردد و محذور، مهم ترین مانند هتک حیثیت علم و علما و تضعیف عقاید افراد کم ایمان [را] در پی نداشته باشد، واجب کفایی است که شرکت جویند. (1)

بر همین مبنا، ایشان در کتاب کشف اسرار، از همراهی های بسیاری از علمای بزرگ عالی مقام در تشکیلات مملکتی با سلاطین یاد می کند. (2) تأییدیه مرحوم نائینی به مشروطه را به سبب کاهش فشار و ستم تلقی شده است؛ یعنی: حکومت مشروطه، مرتبه نازل حکومت «ولایت فقهی یا نیابی» فقهاست که به حکومت استبدادی ترجیح دارد؛ در هر صورت از دیدگاه حضرت امام، اجرای احکام فردی و اجتماعی اسلام که اهمّ واجبات است، بدون «حکومت ولایی» غیر ممکن است و از لوازم و مقدمات مهم حکومت اسلامی «ولایت سیاسی فقیه» است:

لازم است که فقها، اجماعاً یا انفراداً برای اجرای حدود و ثغور نظام، حکومت شرعی تشکیل دهند. این امر اگر برای کسی امکان داشته باشد، واجب عینی است؛ و اگر نه واجب کفایی است. (3)

د) اصل حفظ نظام

یکی از کارویژه های مهم هر حکومتی، حفظ نظام اجتماع است. حضرت امام با الهام از احادیث معصومان، همانند

«اَنّه لابُّدَ للناسِ مِن امیرٍ برًّ او فاجرٍ» (4)مسئله حفظ نظام را یک اصل می داند؛ (5) به گونه ای که «حفظ نظام» را یک حکم شرعی

1- (1) . امام خمینی، تحریر الوسیله، ج1، ص477.
2- (2) . همو، کشف اسرار، ص187 - 189؛ برای آگاهی بیشتر، ر.ک: بهرام اخوان کاظمی، قدمت و تداوم نظریه ولایت فقیه از دیدگاه امام خمینی، ص216.
3- (3) . امام خمینی، ولایت فقیه، ص57 - 58.
4- (4) . نهج البلاغه، خطبه40.
5- (5) . امام خمینی، شئون و اختیارات، ولی فقیه، ص80.