اندیشه سیاسی، اجتماعی امام خمینی رحمه الله صفحه 292

مدنی، حقوق سیاسی قایل است؟ در این بخش فهرست وار به برخی از مبانی فقهی مشارکت سیاسی اشاره می شود.

2/1. شورا

مقصود از شورا در اصطلاح سیاسی، حضور فعال و مشارکت سیاسی است در حکومت و تصمیم گیری هاست. در صورت پذیرش چنین مفهومی، می توان گفت: اسلام نوعی مدیریت شورایی را هم در سطح نظام سازی و هم در سطح تصمیم سازی برای کارآمد کردن دولت اسلامی پذیرفته است. (1)

از منظر امام، شورا به معنای دخالت دادن مردم در امور و پرهیز از تکروی و استبداد رأی است؛ چرا که عقل ها و فهم ها متفاوت گوناگون هستند و نظر مشورتی و رأی اکثریت در موارد شبهه ناک به حق نزدیک تر است.

چون بناست که مشورت کنم با آقایان، آقایان اگر نظری دارند بدهند... بگویند: تا به آن اکثریت، عمل شود. (2) باید رهبر با مشورت قضات، این کار را انجام دهد... مشورت در وقتی است که شبهه باشد در اموری که شبهه نیست؛ مشورت هم نیست؛ (3) در این حکومت به طور قطع باید زمامداران امور دائماً با نمایندگان ملت در تصمیم گیری ها مشورت کنند و اگر نمایندگان موافقت نکنند، نمی توانند به تنهایی تصمیم گیرنده باشند. (4)

بدین لحاظ از دیدگاه امام خمینی تصمیمات شورایی مجلس خبرگان، مجلس شورای اسلامی و مجمع تشخیص مصلحت، لازم الاجرا است.

1- (1) . ر.ک: منصور میراحمدی، « مردم سالاری دینی، امکان یا امتناع مفهومی»، مجموعه مقالات دوّمین همایش مردم سالاری دینی، ج1، ص107- 113.
2- (2) . امام خمینی، صحیفه امام، ج14، ص516- 517.
3- (3) . همان، ج12، ص213.
4- (4) . همان، ج5، ص436.