اندیشه سیاسی، اجتماعی امام خمینی رحمه الله صفحه 293

اگر مردم به خبرگان، رأی دادند تا مجتهد عادلی را برای رهبری حکومتشان تعیین کنند؛ وقتی آنها هم فردی را تعیین کردند تا رهبری را به عهده بگیرد، قهراً او مورد قبول مردم است؛ در این صورت او ولی و منتخب مردم می شود و حکمش نافذ است. (1)

بنابراین، شورا به مفهوم رأی گیری و مشورت با مردم (مستقیم و غیر مستقیم) به معنای تشریع در برابر شریعت نیست؛ بلکه یا به معنای کاربرد روش اجتهاد برای استنباط احکام حکومتی است یا به مفهوم کشف بهترین شیوه عقلانی برای اجرای شریعت است. بدین لحاظ، اصل شورا، ابزار تحقق عینی حق مشارکت جامعه مدنی و مردم بر سرنوشت خودشان است.

2/2. امر به معروف و نهی از منکر

یکی از مهم ترین تعالیم اجتماعی اسلام، دوفریضه امر به معروف و نهی از منکر است. آیات و روایات در این زمینه، همه مسلمانان را خطاب قرار می دهند. این دوفریضه علاوه بر مسئولیت دینی مسلمانان بر حقوق عمومی مردم در جامعه سیاسی نیز دلالت می کنند؛ به گونه ای که در صورت اجرای صحیح موجب ثبات سیاسی می شوند.

ان الامر به معروف و النهی عن المنکر سبیل الانبیا و منهاج الصلحاء و فریضه عظیمه، بها تقام الفرائض... و ترد المظالم و تعمر الارض... و یستقیم الامر. (2)امر به معروف و نهی از منکر، راه انبیا و روش صالحان است. فریضه بزرگی است که سایر فرائض و واجبات به وسیله آن برپا می شود... مظالم برطرف شده و زمین آباد می شود... و پایه حکومت را تثبیت و استوار می سازد.