اندیشه سیاسی، اجتماعی امام خمینی رحمه الله صفحه 322

شود یا نشود به ما مربوط نیست. (1) هر چه پیش آمد کند هراسی نکنم، تا بلکه تکلیف شرعی خود را ادا کرده باشم. (2)

4. مبانی و منابع حق و تکلیف

منشأ و منبع حق و تکلیف، اساسی ترین و مهم ترین نکته در مباحث حق و تکلیف است؛ چرا که نگرش، جهت، هدف و غایت کنش سیاسی را تعیین می کند.

در نگاه کلی، مبانی حق و تکلیف به دودیدگاه انسان محور و خدامحور تقسیم می شود: انسان محوری منابع حق را اراده عمومی و در انحصار قوای قانون گذاری دولتی می دانند؛ ولی قائلان قول خدا محوری از جمله حضرت امام، منابع حق و تکلیف را به اراده و خواست الهی و در انحصار کتاب، سنت و عقل می دانند؛ یعنی: اصالت با احکام و قوانین الهی است.

خداوند تعالی تکلیف ما را معیّن کرده اند. (3) همه اهالی این کشور در این معنا حق دارند. خانم ها حق دارند، در سیاست دخالت بکنند؛ تکلیفشان است. (4) اسلام هم حقوق بشر را محترم می شمارد. (5) اسلام دینی است که همه کسی به حقوق خودش می رسد و مراعات همه حقوق را می کند. (6) خدا تبارک و تعالی به وسیله رسول اکرم(صلی الله علیه و آله)... برای همه امور قانون و آداب آورده است... همان طوری که برای وظایف عبادی قانون دارد؛ برای امور اجتماعی و حکومتی قانون و راه و رسم دارد. حقوق اسلام، یک حقوق مترقی و متکامل و جامع است. (7)

1- (1) . همان، ص167.
2- (2) . همان، ج1، ص202.
3- (3) . همان، ج4، ص108.
4- (4) . همان، ج1، ص287.
5- (5) . همان، ج14، ص69.
6- (6) . همان، ج6، ص526.
7- (7) . ولایت فقیه، ص12.