اندیشه سیاسی، اجتماعی امام خمینی رحمه الله صفحه 347

نسبت به فرزند) به آن اصل می گویند. (1) در اصطلاح، اصل، مفهوم و معنایی است که تمام یا بخشی از ساختمان یک تئوری، دکترین یا ایدئولوژی بر آن استوار باشد. به نحوی که اگر اصل از بین برود، نظریه نیز فرو بریزد. بدین لحاظ نظریه پردازان از اصل تحت عنوان پیش فرض نام می برند. (2)

3. مبانی و منابع سیاست خارجی از منظر امام

همان گونه که در فصل سوم ملاحظه شد، اساس و بنیان رفتار سیاست داخلی و خارجی بر مدار باورها، ارزش ها و هنجارهای بنیادین دولتمردان و حاکمان معطوف است. بدین لحاظ خاستگاه مشروعیت رفتار و کنش سیاست خارجی (3) امام خمینی را می توان مبانی سیاست خارجی ایشان تلقی کرد. این مبانی چیزی جز منابع استنباط و اجتهادی وی نیست. درحقیقت، نقطه عزیمت سیاست خارجی امام، کتاب، سنت، عقل و اجماع است؛ بنابراین همان طور که از منظر امام، محتوای حکومت جمهوری و سیاست خارجی، اسلام و ارزش های دینی است؛ از این رو اصول و قواعد سیاست خارجی مبتنی بر مبانی اعتقادی سیاست خارجی هستند. برای مثال، مبنای اصل وحدت مسلمانان برگرفته از آیات، روایات و سیره معصومین است.

انبیا آمده اند که همه را در حق، مجتمع کنند. (4) ما به حبل ولایت خدا و پیامبر و ائمه معصومین(علیهم السلام)، چنگ زده ایم و جداً باید از هرآنچه غیر رضایت آنهاست، متنفر و بیگانه باشیم. (5)

من اصبح و لم یهتم بامور المسلمین فلیس بمسلم. (6)

1- (1) . علی اکبر، دهخدا، لغت نامه.
2- (2) . ر.ک: بیژن ایزدی، سیاست خارجی جمهوری اسلامی، ص138.
3- (3) . ر.ک: سید صادق حقیقت، مبانی، اصول و اهداف سیاست خارجی دولت اسلامی، ص20.
4- (4) . امام خمینی، صحیفه نور، ج8، ص155.
5- (5) . همان، ج21، ص8.
6- (6) . همان، ج2، ص173.