اندیشه سیاسی، اجتماعی امام خمینی رحمه الله صفحه 375

حمایت از مستضعفین و جنبش های آزادی بخش و ملل تحت ستم همانند مردم فلسطین و لبنان و مخالفت با فرایند صلح تحمیلی و غیرعادلانه خاورمیانه بوده است.

6. امام خمینی و چالش آرمان گرایی و واقع گرایی از منظر امام خمینی

اشاره

یکی از پرسش های نظری مهم در سیاست خارجی، چگونگی انسجام منطقی بین مؤلفه ها و عناصر نظریه ها و راهبردهای سیاست خارجی است که بعضاً تحت عنوان تناقض آرمان گرایی و واقع گرایی، منافع ملی و منافع ایدئولوژیک، درون گرایی و برون گرایی و... طرح شود؛ از این رو، مهم ترین چالش سیاست خارجی از منظر امام خمینی، تعارض اهداف آرمانی و منافع ملی عنوان شده است. از دیدگاه امام خمینی الگوی سیاست خارجی اسلام، مطالعه واقعیات جامعه شناختی نظام بین الملل از منظر آرمان های دینی و فلسفی است؛ چرا که ماهیت سیاست، مبتنی بر هدایت و سعادت بشر نه قدرت و تنازع برای بقاء و افزایش قدرت ملی با هر روش ممکن.

برای فهم و درک صحیح تناقض نمای فوق و دیدگاه امام خمینی، باید ابتدا ویژگی ها و شاخص های نظریه آرمان گرایی و واقع گرایی را توضیح، سپس نظریه امتزاجی و تلفیقی امام خمینی را تبیین کنیم.

الف) شاخص های نظریه واقع گرایی

به طور کلی نظریه واقع گرایی یا رئالیستی به مؤلفه ها و عناصری از قبیل سود و زیان ملی، امنیت ملی، چانه زنی، منافع ملی، ارتقای قدرت ملی، مرزهای ملی، اهداف ملی، ژئوپلتیک و موازنه قدرت تأکید می ورزد. به لحاظ خاستگاه و