اندیشه سیاسی، اجتماعی امام خمینی رحمه الله صفحه 82

شناخت و معرفت شناسی زیربنای تمامی مبانی نظری اندیشه سیاسی محسوب می شود؛ اما آن هم ممکن است هم متعدد؛ هم مرحله ای و هم نیازمند معیاری در ماورای زندگی انسانی و سیاسی است که از آن به علوم نقلی تعبیر می شود؛ البته روشن است که تمامی دانش ها و معارف حتی دینی صرفاً ماهیت طریقیت برای وصول به حق تعالی است؛ والا تمامی دانش ها خود ظلمت و حجاب هستند؛ چرا که از منظر امام، مقصد، توحید علمی نیست؛ بلکه باید به توحید واقعی رسید؛ یعنی: معرفت از تجربه حسی شروع می شود؛ ولی باید نهایتاً به تجربه درونی و معنوی ختم شود. ثمر عملی این دیدگاه معرفت نظری را با معرفت عملی گره می زند و در شرایط حاکمان و مدیران حکومتی بروز و ظهور می یابد که در عمل بین چگونه حکومت کردن فرد ذی صلاح برای حکومت کردن پیوند منطقی معناداری ایجاد می کند.

1/2. مبنای هستی شناسی

در جهان بینی الهی، هستی شناسی در کنار جامعه شناسی و انسان شناسی که بعداً توضیح داده می شود، مهم ترین و زیربنایی ترین اصل محسوب می شود. (1) مهم ترین مسائل و موضوعات آن، ماهیت هستی و جهان، علت محدثه و مبقیه هستی، سرانجام هستی، هدف از آفرینش جهان، سنن و اصول حاکم بر هستی هستند. جهان بینی و هستی شناسی امام مبتنی بر حکمت متعالیه صدرایی و اصالت وجود است. این جهان بینی در مقابله با جهان بینی ماتریالیستی معاصر (لیبرالیسم یا کمونیسم) هستی را هدف مند صاحب مبدأ، معاد، نظام اکمل و جلوه حضور حق تعالی می داند؛ ازاین رو در پیام به گورباچف، مشکل و علت فروپاشی نظام