نماز معلولان بر اساس فقه شیعه صفحه 56

مستند

الشیعه،(1) سید محسن حکیم در مستمسک العروه،(2) آیت اللّه خویی در کتاب الطهاره،(3)

امام خمینی در کتاب الطهاره،(4)

آیت اللّه گلپایگانی در کتاب الطهاره،(5) سید محمدصادق روحانی در فقه الصادق،(6) این روایت را آورده اند.

از نظر دلالت هم، مانند روایت قبلی، خون زخم را مبطل نماز نمی داند و هرچند ادامه دار باشد، نماز چنین شخصی صحیح است.

گفتار چهارم: بیان مسائل

پس از بیان برخی از روایات مربوطه، در این گفتار به نتایجی که از این روایات استفاده می شود پرداخته و در ضمن مسائلی مطرح می شود. همچنین بحث هر کدام از این مسائل پس از تطبیق با کلمات فقهاء بزرگ، به اختصار بیان شده است.

قبل از ورود به مسائل لازم است گفته شود در کلام فقها و مسائلی که خواهد آمد، غالباً حکم بول و غائط و ریح یکسان شمرده می شود، مگر اینکه از جایی دیگر، اختصاص حکم فهمیده شود. چراکه برخی از این روایات مشتمل بر توضیحی مانند «فَإِنَّمَا ذَلِکَ بَلَاءٌ ابْتُلِی بِهِ فَلَا یعِیدَنَّ إِلَّا مِنَ الْحَدَثِ الَّذِی یتَوَضَّأُ مِنْهُ»(7) و یا «فَاللّه أَوْلَی بِالْعُذْرِ»(8) هستند که نشان می دهد ملاک عذر در نگهداری طهارت است، که در این شخص وجود دارد. حال از بول باشد یا غائط و یا ریح. همچنان که راجع به ریح روایت صریحی وجود ندارد، و از همین روایات استفاده می شود.(9)

مسأله یکم. موارد ناتوانی در حفظ طهارت از حدث

شخص ناتوان در حفظ طهارت از حدث (وضو و تیمم)، بر سه نوع است:

مورد اول. اگر شخص معلول یقین دارد برای انجام فریضه نماز هرچند در آخر وقت به اندازه ای زمان دارد که بدون مستحبات، فقط نماز واجب را با رعایت طهارت بخواند، وی می بایست همین نماز با طهارت را رعایت کند هرچند در آخر وقت باشد. بنابراین اگر بخواهد مستحبی را رعایت کند ولی

1- . نراقی، مولی احمد بن محمد مهدی، مستند الشیعه فی أحکام الشریعه، ج4، ص287.
2- . حکیم، سید محسن طباطبایی، مستمسک العروه الوثقی، ج1، ص556.
3- . خویی، سید ابوالقاسم موسوی، موسوعه الإمام الخوئی، ج3، ص392.
4- . خمینی، سید روح اللّه موسوی، کتاب الطهاره، ج4، ص82.
5- . گلپایگانی، سید محمد رضا موسوی، کتاب الطهاره، ص325
6- . قمّی، سید صادق حسینی روحانی، فقه الصادق علیه السلام، ج3، ص393.
7- . حر عاملی، محمد بن حسن، تفصیل وسائل الشیعه إلی تحصیل مسائل الشریعه، ج1، ص266، ابواب نواقض الوضوء، باب7: باب... لَا ینْقُضُ الْوُضُوءَ رُعَافٌ...، ح9.
8- . همان، ج1، ص297، ابواب نواقض الوضوء، باب19: باب حکم صاحب السلس والبطن...، ح2.
9- . خویی، سید ابوالقاسم موسوی، موسوعه الإمام الخوئی، ج6، ص216: «وأما المبطون فالظاهر أن حکمه حکم المسلوس... ومن هنا ألحق الفقهاء بهما صاحب الریح الغالبه مع عدم ورود روایه فیه فإن العله ظاهره فی التعمیم»