نماز معلولان بر اساس فقه شیعه صفحه 72

فصل دوم: معلولیت موجب عدم تحقق قیام و جلوس

اشاره

در این فصل به وظیفه معلولینی که نمی توانند جزء قیام و راست ایستادن و همچنین جلوس را برای تشهد و سلام در نماز رعایت کنند پرداخته ایم.

طبق ادله کثیره و بدون اختلافی در کلام فقها که در ادامه خواهد آمد، نمازگزار می بایست در بخش هایی از نماز، قیام داشته باشد و راست بایستد و در بخش هایی نیز جلوس داشته باشد و بنشیند. البته قیام قابل تقسیم به رکن و غیر رکن است. اما در بحث اینجا، فارغ از این تقسیم، و اینکه در چه مواردی قیام رکنی و چه مواردی غیر رکنی است، به طور کلی پیرامون قیام و جلوس از این جهت صحبت می کنیم که اگر شخص معلول، ناتوان از انجام این دو باشد، وظیفه اش چیست؟ اگر با کمک چیزی یا شخصی می تواند قیام ناقص داشته باشد، به همان اکتفا کند؟ یا قیام و جلوس را تبدیل به چه فعلی کند؟

در این فصل نیز مانند دیگر فصول بخش سوم، ابتدا برخی مصادیق و معلولیت هایی که موجب عدم تحقق قیام و جلوس است می آید، پس از آن ادله شرطیت قیام و جلوس در نماز، و سپس روایات مهم موضوع قیام و جلوس در نماز اشخاص معلول و ناتوان بیان شده و در پایان، وظیفه این معلولین پی گرفته می شود. ضمن اینکه منظور از جلوس که در این بحث می آید، جلوس تشهد و سلام است.

گفتار اول: برخی مصادیق

در این گفتار برخی بیماری هایی که موجب عدم تحقق قیام و جلوس است، ذکر می شود.

از جمله این بیماری ها: می توان به فلج مغزی، قطع عضو بدن، ام اس، ضایعه نخاعی، تومور مغزی، راشیتیسم، آرتریت روماتوئید، پلی میوزیت و درماتومیوزیت، تیبیال همی ملیا، ضربه مغزی، آبسه مغزی، و پارکینسون، اشاره کرد که به جهت قطع عضو، یا اختلال در قدرت عضلانی یا اختلالات حسی در بخشی از بدن که گاهی رخ می دهد، مکلف از قیام و جلوس ناتوان می شود که توضیح هر یک از این بیماری ها در صفحه 6 آمده است.

گفتار دوم: ادله اشتراط قیام و جلوس

اشتراط صحت نماز به انجام قیام و راست ایستادن و همچنین جلوس و نشستن، در روایات مختلف و همچنین در کلام فقها و گاهاً بدون آنکه به دلیل آن پرداخته باشند، به اشاره رفته، و اشکالی در