صدام و رویای رهبری جهان عرب صفحه 127

سلطه بر دیگران؛ پس دیگران را باید خوار و بی مقدار کند، تا خود به مقصود و منظور خویش نائل آید.(اشپربر،1363،71-69) بدین ترتیب صدام با توجه به کودکی رنج آور خود و آزارهای روحی - روانی و جسمی که از مادر، ناپدری و اهالی زادگاهش (تکریت) متحمل شده بود، همواره ترس تهاجمی را در وجود خویش احساس می کرد. بنابراین بسیاری از اعمال و تصمیمات صدام در دوران زمامداری اش در واقع نشأت گرفته از همین ترس بود. نگرانی از بابت تکرار گذشتۀ حقارت آمیزش! از این رو وی، پس از دستیابی به قدرت، تمام توان خود را به کار گرفت تا قدرت مطلق را به دست آورده و حفظ نماید. در ادامه ویژگی های روحی - روانی صدام را بررسی می کنیم.

1.سوء ظن به دیگران

از خصوصیات روحی- روانی صدام، عدم اعتماد به دیگران حتی اطرافیان خود است. تا حدی که صدام به ندرت به کشورهای خارجی سفر می کرد و در مسافرت های ضروری به خارج از کشور نیز فقط غذای تهیه شده توسط آشپز مخصوص خود را می خورد و در ضیافت های رسمی نیز لب به غذا نمی زد. برای نمونه در یکی از جلسات شورای همکاری خلیج فارس، لامپی ترکید و صدام با یک واکنش کاملاً غیر ارادی از جا پرید و به زیر میز پناه برد و تا دقایقی آن زیر ماند.(غفاریان،1384،118) همین روحیه موجب گردیده تا صدام به دستگاه پلیسی- امنیتی مخوفی متکی باشد. سخت گیری و بی اعتمادی صدام، تنها شامل افراد غریبه نبود بلکه اعضای خانواده را نیز شامل می شد. رغد دختر بزرگ صدام می گوید: «پدرم را فقط در روزهایی از هفته و ساعت معینی که او خود تعیین می کرد، می توانستیم ملاقات کنیم و اگر یک دقیقه از ساعت تعیین شده زودتر یا دیرتر می رفتیم، مورد بازخواست رئیس دفتر پدرم واقع می شدیم و باید پاسخ گوی علت زودآمدن یا دیر آمدن می بودیم. زیرا پدرم به رئیس دفتر خود توصیه کرده بود که اگر ملاقات کنندگان زودتر یا دیرتر به ملاقات او بیایند حتماً نقشه ای برای ترور