صدام و رویای رهبری جهان عرب صفحه 156

طبقاتی در نظر نیامده، بلکه حاصل همکاری میان طبقات است، جنبشی درونی است، به هیچ راه با جنبش انترناسیونالیستی پیوند ندارد و آزادی فردی و مالکیت خصوصی را رد نمی کند. به طور خلاصه نوع خاصی از سوسیالیسم است که خواست های جامعۀ عرب را برآورده می کند.(خدوری،1369،170)

بعث معتقد است که فساد عمیق رایج، سیمای اصلی جامعۀ کنونی عرب است. علت های این ضعف به عوامل خارجی یا زمان داخلی محدود نیست، بلکه به ضعف عرب ها نیز مربوط است. فساد به درون افراد راه یافته، بر اخلاق اجتماعی او، تعلیم و تربیتش، تفکرش، نظریات و نیز ایستارهایش نسبت به جامعه اثر نهاده است. راه حل این مسئله مستلزم تغییری انقلابی (استحالۀ کامل) در روحیه، نگرش بر زندگی و ارزش های اجتماعی یکایک عرب ها و در سازمان های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی جامعۀ عرب است. بعث می کوشد پس از تغییر جهان بینی متداول از راه های انقلابی، جامعۀ دموکراتیک و سوسیالیستی عرب را به وجود آورد. وقتی این جامعه به وجود آید، حکومت آزاد آن نمایانگر ارادۀ مردم خواهد بود.(خدوری،1369،171و170)

دین و حزب بعث

ایدئولوژی بعث بر اساس جدایی دین از سیاست استوار است. سعدون حمادی وزیر امور خارجه وقت عراق در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل متحد در 23 مهر 1359 می گوید: «ایدئولوژی ما بر اساس جدایی دین از سیاست است و ما نمی توانیم امور سیاسی را با امور مذهبی یکی بکنیم.»(امیر عبدالهیان،1386،98) به عقیدۀ عفلق پیامبر اسلام یک فرد نمونۀ عرب است که با تلاش های خود اعراب پراکنده را زیر لوای اسلام متحد کرد و شرایطی به وجود آورد که اعراب به کمک آنها توانستند بزرگترین قدرت روز جهان شوند. او از دین اسلام به عنوان یک پدیدۀ دقیقاً ملی که معرف عظمت و اصالت «ناسیونالیسم عرب» است یاد کرد و تأکید نمود در شرایط امروز « اسلام باید